اثرات احداث سد البرز در رودخانه بابلرود بر برخی از خصوصیات زیست شناختی ماهی سفید رودخانه ای (Squalius cephalus)

به منظور بررسی اثرات سد البرز بر برخی از خصوصیات تولیدمثلی ماهی سفید رودخانه ای Squalius cephalus)) این تحقیق در رودخانه بابلرود (استان مازندران) به مدت یکسال انجام شد. نمونه برداری ها بصورت ماهانه در بالا و پایین سد با استفاده از دستگاه الکتروشوکر صورت گرفت. در مجموع ۲۵۱ عدد ماهی سفید رودخانه ای صید گردید. متغیرهای طول کل، طول چنگالی، طول استاندارد، وزن بدن، سن، جنسیت، وزن گناد، قطر تخمک و وزن کبد اندازه گیری و ثبت شدند. از فلس برای تعیین سن استفاده گردید. در ایستگاه یک (بالای سد) میانگین طول کل در جنس نر ۲۳/۳۶±۱۲۰/۴۴ میلی متر و میانگین وزن بدن ۱/۴۳±۲۳/۲۳ گرم و در جنس ماده ۱۸/۷۳±۱۴۸/۳۳ میلی متر و وزن ۱/۴۱±۳۹/۹۱ گرم بود. درایستگاه دو (پایین سد) میانگین طول کل در جنس نر ۱۸/۳۱±۱۱۷/۰۸ میلی متر و میانگین وزن بدن ۷/۱۷±۲۲/۱۵ گرم و در جنس ماده ۱۹/۶۱±۱۳۱/۴۷ میلی متر و وزن آن ها ۱/۶۲±۳۱/۹۰ گرم بود. از نظر سنی نمونه ها به ۷ گروه سنی (+۰، +۱، +۲، +۳، +۴ ، +۵ و +۶) تعلق داشتند. نسبت جنسی ماده به نر، در بالای سد ۱ به ۱/۱ و در پایین سد ۱ به ۱/۶۹ به دست آمد. تغییرات قطر تخمک در بالای سد بین ۰/۴۱ تا ۱/۳۶ میلی متر و میانگین آن ها حدود ۰/۲۹±۰/۴۹ میلی متر و در پایین سد بین ۰/۱۵ تا ۱/۱۲ میلی متر و میانگین آن ها حدود ۰/۱۵±۰/۷۵ میلی متر بود. هم آوری مطلق در بالای سد حداقل ۱۳۰۸، حداکثر آن ۱۴۹۱۱ و میانگین آن ۶۴۱۷ عدد تخمک و در پایین سد حداقل ۱۲۷۷، حداکثر ۱۲۷۷۹ و میانگین آن ۵۱۱۱ عدد تخمک برآورد گردید. از نظر آماری میزان هم آوری در بین دو ایستگاه فاقد اختلاف معنی دار بود (P<۰/۰۵). میانگین درصد شاخص رسیدگی جنسی (GSI) در بالای سد برای ماهیان سفیدرودخانه ای نر ۲/۳۹±۲/۵۲ درصد و برای ماهیان سفیدرودخانه ای ماده ۳/۸۳±۴/۶۶ درصد و در پایین سد برای ماهیان سفید رودخانه ای نر ۲/۵۶±۳/۷۰ درصد و برای ماهیان سفید رودخانه ای ماده ۲/۶۱±۴/۰۹ درصد به دست آمد. میانگین شاخص کبدی در بالای سد برای ماهیان سفید رودخانه ای نر ۰/۰۹±۱/۱۸ درصد و برای ماهیان ماده ۰/۰۷±۱/۲۵ و در پایین سد برای ماهیان نر ۰/۳۰±۰/۶۶ و برای ماهیان ماده ۰/۲۷±۱/۰۳ به دست آمد. بر طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق، ماهیان بالادست و پایین دست سد البرز در بسیاری از خصوصیات تولید مثلی از شرایط مشابهی برخوردار بودند.  

کلیدواژه ها:

ماهی سفید رودخانه ای ، Squalius cephalus ، تولید مثل ، سد ، بابلرود ، استان مازندران