بررسی وضعیت فرسودگی زناشویی در زنان باردار و عوامل فردی و مامایی مرتبط با آن

سابقه و هدف: بارداری از عوامل موثر بر سلامت زنان است که تغییرات جسمی، روانی و عاطفی زیادی را به دنبال دارد. این تغییرات می تواند منجر به کاهش رضایت زناشویی و نیز بروز فرسودگی زناشویی در زنان باردار گردد. هدف از این مطالعه تعیین وضعیت فرسودگی زناشویی زنان باردار مراجعه کننده به مراکز جامع خدمات سلامت شهرستان گناباد و عوامل فردی و مامایی مرتبط با آن در سال ۱۳۹۶می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی ۲۶۱ نفر از زنان باردار مراجعه کننده به مراکز جامع خدمات سلامت شهرستان گناباد در سال ۱۳۹۶ بطور تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات فردی و مامایی و پرسشنامه فرسودگی زناشویی پاینز بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی، من ویتنی و ویلکاکسون توسط نرم افزار SPSS-۲۵ با سطح معنی داری ۰۵/۰

فرسودگی زناشویی زنان باردار (۰/۷۹)۲/۶۳ و در بعد جسمی(۰/۷۱)۲/۲۸، روانی(۰/۸۴)۲/۵۱ و عاطفی (۰/۸۸)۲/۴۲ بود. نتایج مطالعه نشان داد به ترتیب درجه فرسودگی زناشویی در زنان باردار خیلی کم(۲۱.۵%)، کم(۴۵%)، متوسط (%۲۴.۹)، زیاد(%۷.۳)، خیلی زیاد (۰.۴%) است. همچنین متغیرهایی مانند تحصیلات همسر، تعداد بارداری، سال ازدواج، تعداد فرزندان و تعداد فرزندان پسر با فرسودگی زناشویی ارتباط معنی داری داشتند (P<۰.۰۵). درحالی که سایر متغیرهای بررسی شده از قبیل سن، سن همسر، وضعیت اشتغال، شغل همسر، میزان تحصیلات، میزان تحصیلات همسر، میزان در آمد، تعداد فرزند دختر، جنسیت فرزندی که باردار هستید، بارداری برنامه ریزی شده، سابقه سقط، هفته بارداری و شرکت در کلاس های آمادگی برای زایمان بر فرسودگی زناشویی بی تاثیر بودند(P<۰.۰۵).نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که بیش از نیمی از زنان باردار در معرض خطر فرسودگی زناشویی قرار داشتند و یا فرسوده بودند بنابراین با توجه به اثرات سوء این امر بر بنیان خانواده، رسیدگی به این مشکل مغفول مانده و عوامل مرتبط با آن در مراقبت های دوران بارداری، سیاست گذاری و انجام مداخلات اثر بخش، همچنین طرح ریزی راهکارهایی با توجه به نقش حمایتی همسر، حتی تحصیلات وی در این زمینه به منظور کاهش فرسودگی زناشویی ضروری به نظر می رسد. در نهایت با توجه به محدودیت مطالعه، پیشنهاد می گردد فرسودگی قبل از بارداری و بعد از زایمان نیز بررسی شود تا دید بهتری به این موضوع فراهم شود.

کلیدواژه ها:

بارداری ، فرسودگی زناشویی ، مشخصات جمعیت شناختی ، عوامل مامایی