نقش کاربری اراضی در کیفیت آب رودخانه الوند کرمانشاه

علل تغییرات مکانی کیفیت آب رودخانه الوند در غرب کرمانشاه هدف اصلی این مقاله را تشکیل می­دهد. برای انجام این تحقیق­ ۹ محل در امتداد رودخانه الوند انتخاب گردید و برای تعیین کیفیت آب، ۱۰ پارامتر فیزیکی و شیمیایی کیفیت آب در ۲ یا ۳ نوبت در هر فصل در طی یک سال اندازه­گیری گردید. این پارامترها عبارت بودند از: درجه حرارت محیط، درجه حرارت رودخانه،  PH ، DO ، OD BOD، E.C.، TDS، کدورت و شوری. علاوه بر اندازه­گیری­های یادشده در ایستگاه­های مزبور، در دو نوبت در اسفند ۱۳۸۵ و مرداد ۱۳۸۶ نمونه­گیری آب صورت گرفت تا برای اندازه­گیری کلیفرم انگلی و کل کلیفرم­ها و همچنین اندازه­گیری فلزات سنگین به آزمایشگاه­های جداگانه­ای منتقل شوند. فلزاتی که در این رابطه اندازه­گیری گردید، عبارت بودند از: مس، آلومینیم، کرم، سرب، کادمیوم، نیکل، منگنز و وانادیوم. مقایسه این داده­ها و تجزیه و تحلیل خوشه­ای آنها نشان داد که اغلب پارامترهای کیفیت آب و کلیفرم­های رود با گذر از مراکز جمعیتی از بالادست به سمت پایین دست یک روند افزایش دارند و تنها در میانه رود؛ یعنی، در ایستگاه قبل از قره­بلاغ در دو شاخص کدورت آب وCOD  افزایش غیرعادی رخ می­هد. علی­رغم این، مقدار فلزات سنگین در مسیر رود دچار نوسانات خیلی زیادی می­گردد. در ریجاب واقع در بالادست رود دو عنصر کروم و نیکل بالاست، درحالی که اغلب فلزات سنگین، بویژه کادمیوم و سرب در مینه رود، در محدوده بین سرپل ذهاب و قره­بلاغ و عمدتا در قبل از قره­لاغ به اوج خود می­سند. بررسی نمونه­ از  شاخه کوچکی از رود که در این بخش از شمال به رود الوند می پیوندد، نشان داد که این شاخه بیشترین مقدار این افزایش­ها را توجیه می­کند. در  این نمونه  کدورت آب .T.U. ۱۶، COD آنmg/L  ۸ ، و کادمیوم  و سرب آن  به ترتیب ۲/۱۱۱ و ۹/۲ پی پی بی بوده است. در حالی که در همین زمان در ریجاب واقع در بالادست رود کدورت آب N.T.U. ۸/۰­ COD آن ناچیز،  کادمیوم  و سرب آن  به ترتیب ۰۶۸/۰ و ۱۹۹/۰ پی پی بی بوده است.

کلیدواژه ها:

لودگی ، رودخانه الوند ، کرمانشاه ، محیط زیست ، کیفیت آب