بررسی تغییرات منطﻘهای بارش سالانه با کاربرد روشهای زمین آمار (مطالعه موردی: استان ایلام)

چکیده انتخاب یک روش درون­یابی بهبنه برای تخمین ویژگی­های یک منطقه موردی در نقاط نمونه­گیری نشده نقش مهمی در مدیریت داده­ها دارد. در این پژوهش، مدل­های میان­­یابی کریجینگ معمولی شامل خطی، نمایی، گوسی و کروی معمولی جهت تخمین پارامتر میانگین بارندگی استان ایلام مورد استفاده قرار گرفته است. بدین منظور ابتدا نرمال بودن داده­ها با استفاده از روش کلموگروف- اسمیرنف بررسی و سپس به ازای هر مدل وایروگرام آن محاسبه و ترسیم شد. در ادامه واریوگرامی برای برازش بر داده­ها استفاده شد که همبستگی مکانی بین داده­ها را به­صورت مطلوب­تری از سایر واریوگرام­ها نشان دهد. برای این امر از نسبت میان اثر قطعه­ای و سقف واریوگرام استفاده گردید (Co+C). با توجه به پارامترهای به­دست آمده برای واریوگرام­های برازش شده وایروگرام گوسین با میزان ۳۳/۰ بهترین همبستگی بین داده­ها را مدل کرده و برای درون­یابی استفاده گردید. برای ارزیابی انواع مدل­ها از مربع میانگین ریشه خطا با خطای استاندارد استفاده شد. نتایج به­دست آمده نشان داد که مدل گوسین با پایین­ترین میزان خطای برآورد (۱۲/۶) و مربع میانگین ریشه خطا (۱۶۶) بهترین مدل برای درون­یابی داده­ها در این پژوهش ارزیابی شد. هم­چنین در مقایسه مربع میانگین ریشه خطا با خطای استاندارد برای تعیین میزان برآورد مورد انتظار، هر چهار مدل دارای برآوردی بیشتر از حد انتظار بودند.

کلیدواژه ها:

درون یابی ، کریجینگ معمولی ، وایروگرام ، میانگین بارش سالانه ، استان ایلام