یافته علمی: ردیابی تغییرات بیان ژن ویتلوژنین در کبد و تخمدان ماهی سفید دریای خزر(Rutilus frisii Kutum) در مواجهه با فیتواستروژن های جنیستئین و بتاسیتوسترول

بیان ژن ویتلوژنین می تواند تحت تاثیر ترکیبات گیاهی شبه استروژنی نظیر جنیستئین و بتاسیتوسترول، دچار اخلال گردد. از این رو بررسی الگوی بیان این ژن در آبزیان می تواند به عنوان شاخص زیستی مناسب جهت تعیین شدت تاثیر گذاری این ترکیبات بر عملکرد تولید مثلی آبزیان بیان گردد. در این بررسی مولدین ماهی سفید به طور مجزا در معرض سه سطح جنیستئین و سه سطح بتاسیتوسترول با غلظت های (۵۰۰، ۵۰ و ۱۰ نانوگرم بر لیتر) قرار گرفتند. پس از ۲۱ روز در معرض قرار گیری میزان بیان نسبی ژن ویتلوژنین در بافت های کبد و تخمدان پس از استخراج RNA  به روش Real-time PCR بررسی گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بیان نسبی ژن ویتلوژنین در بافت کبد در ماهیان در معرض غلظت بالای جنیستئین در مقایسه با گروه شاهد و تیمار بتاسیتوسترول بیشتر است. در صورتی که این اختلاف در بافت تخمدان مشاهده نگردید. از آن جا که محل اصلی ساخت ویتلوژنین تحت تاثیر ترکیبات استروژنی درونی (استرادیول) بافت کبد در ماهیان بیان شده است، به نظر می رسد حضور ترکیبات فیتواستروژنی نظیر جنیستئین توانسته است سبب افزایش بیان نسبی ژن مذکور در ماهیان در معرض غلظت جنیستئین ۵۰۰ نانوگرم بر لیتر شود.

کلیدواژه ها:

Genistein ، β-sitosterol ، vitellogenin ، gene expression and Rutilus frisii Kutum ، جنیستئین ، بتاسیتوسترول ، ویتلوژنین ، بیان ژن و ماهی سفید