مقایسه تطبیقی خصوصیات فیزیکوشیمیایی ژلاتین استخراج شده از فانوس ماهی Benthosema pterotum Alcock, ۱۸۹۰) ) و ژلاتین گاوی

در این مطالعه برای نخستین بار ژلاتین فانوس ماهی (Benthosema pterotum Alcock, ۱۸۹۰)، با هدف استفاده بهینه از این صید جانبی ارزشمند استخراج گردید. ترکیبات (رطوبت، خاکستر، پروتئین)، قدرت ژلی، دمای ژل شدن و دمای ذوب شدن ژلاتین استخراج شده، بررسی و با خواص ژلاتین تجاری گاوی موجود در بازار، مقایسه شد. دو نمونه ژلاتین مورد بررسی همچنین از لحاظ خصوصیات رنگی با یکدیگر مقایسه شدند. میزان رطوبت و خاکستر ژلاتین فانوس ماهی در مقایسه با ژلاتین گاوی به طور معنی داری بیشتر بود. رطوبت و خاکستر ژلاتین فانوس ماهی بترتیب برابر با ۱/۰±۲/۸ % و ۱/۰±۲/۳ % اندازه گیری شد. میزان پروتئین ژلاتین گاوی به طور معنی داری بالاتر از میزان پروتئین ژلاتین فانوس ماهی و برابر با ۱/۰±۷/۹۱ % اندازه گیری شد، در حالی که میزان پروتئین ژلاتین فانوس ماهی برابر با ۱/۰±۳/۸۶ % بود (p<۰/۰۵). دما و زمان ذوب ژلاتین فانوس ماهی (۵/۰±۲۳ درجه سانتی گراد، ۰/۲±۱۳۵ ثانیه) ، به دلیل کم بودن مقدار هیدروکسی پرولین در آن، به طور معنی داری پایین تر از دما و زمان ذوب ژلاتین گاوی بود (۵/۰±۲۶ درجه سانتی گراد، ۰/۱±۱۵۰ ثانیه) که در کل از مزایای ژلاتین ماهی می باشد (p<۰/۰۵). اختلاف معنی داری بین قدرت ژلی ژلاتین فانوس ماهی (۰۰/۱±۴۵ گرم) و ژلاتین گاوی (۲/۱±۲۴۰ گرم) مشاهده شد (p<۰/۰۵). ژلاتین گاوی از لحاظ فاکتورهای رنگی، در مقایسه با ژلاتین استخراج شده از فانوس ماهی، دارای کیفیت بهتر بود. در مجموع، از ژلاتین فانوس ماهی می توان به عنوان یک منبع اقتصادی و حلال در بسیاری از صنایع، با رویکرد بیوتکنولوژی، به جای ژلاتین خوک و گاو استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

Gelatin ، Benthosema pterotum ، Physicochemical properties ، Gel strength ، By products ، ژلاتین ، Benthosema pterotum ، خواص فیزیکوشیمیایی ، قدرت ژلی ، محصول جانبی