هزینه مبادله تامین مالی بنگاه های تولید- ساخت (مطالعه موردی ۴۰ بنگاه کوچک)

اهمیت دسترسی آزاد به ابزارها و شیوه های مختلف تامین مالی، در مساعد کردن زیست بوم فعالیت بنگاه چیست؟ براساس فرضیه مودیگلیانی- میلر، در غیاب هزینه مبادله و مقررات دولتی، ساختار سرمایه بنگاه و شیوه تامین مالی آن اهمیتی ندارد. یعنی، تمام هماهنگیهای لازم برای تامین وجوه مورد نیاز بنگاه را، ساز و کار قیمت انجام می دهد و هر بنگاه، می تواند در نرخ رایج بازار، نیازش را آزادانه مرتفع کند. اما، با معرفی هزینه مبادله، پیش بینی این فرضیه برای دنیای واقعیت، خدشه دار و نامرتبط می شود. در چارچوب اقتصاد هزینه مبادله، هر بنگاه باید با توجه به نوع نیازش به وجوه مالی یک مبادله مالی را ترتیب دهد. فرضیه محوری اقتصاد هزینه مبادله (ترازسازی تبعیض آمیز)، شیوه ترتیب دادن این مبادله را پیش بینی می کند: مبادلات براساس ویژگی هایشان از یکدیگر متمایز می شوند؛ ساختارهای سازماندهی این مبادلات نیز هزینه ها و قابلیت های خود را دارند؛ هر مبادله به شیوه ای تبعیض آمیز، از طریق ساختاری سازماندهی می شود که انجام مبادله را در کم ترین هزینه میسر می کند. یعنی، بنگاه، وجوه مورد نیازش را به شیوه ای تامین می کند که کم ترین هزینه را داشته باشد. با پذیرش این نکته که متناسب با ویژگی های بنگاه و نوع نیازش به وجوه مالی، یک ساز و کار تامین مالی کم ترین هزینه را دارد، می توان پیش بینی کرد که درصورت عدم وجود یا ناکارایی ( پرهزینه بودن) بعضی از سازوکارهای سازماندهی مبادلات مالی، بنگاه ها به سمت ساز و کارهایی روی می آورند، که هزینه بیشتری برای آن ها دارد. تفاوت هزینه تامین مالی از طریق یک ساز و کار متناسب و تامین مالی از طریق ساز و کار بدیل و به عبارت دیگر، هزینه عدم دسترسی آزادانه به شیوه تامین مالی متناسب، مهم ترین هزینه ای است که بر بنگاه تحمیل می شود. درواقع، این محدودیت، یکی از دلایلی است که کسب حقوق مالکیت جدید و حفاظت از حقوق موجود را در زیست بوم فعالیت بنگاه، پرهزینه می کند. این هزینه های ناشی از چارچوب نهادی، قدرت رقابت بنگاه را محدود می نماید و در بلند مدت از صنعت خارج می کنند. این فرضیه، در باره ۴۰ بنگاه تولید- ساخت کوچک فعال در زیست بوم اقتصاد ایران مطالعه شده است. برای این منظور، پرسش نامه هایی تدوین و ضمن مصاحبه حضوری با تولیدکنندگان تکمیل شده اند. طبقه بندیJEL : G۳۴, G۳۲, G۲۱, K۰۰, D۲۳, B۵۲.

کلیدواژه ها:

اقتصاد هزینه مبادله ، تامین مالی و بنگاه تولید ، ساخت ، فرضیه ترازسازی تبعیض آمیز ، نهاد ، هزینه مبادله ، اقتصاد نهادگرای جدید