اثرحقوق مالکیت بر بهره برداری از منابع طبیعی: رویکرد نهادگرا در مورد منابع نفت خام ایران
محل انتشار: فصلنامه تحقیقات اقتصادی، دوره: 41، شماره: 5
سال انتشار: 1385
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 284
فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JTET-41-5_006
تاریخ نمایه سازی: 19 آبان 1400
چکیده مقاله:
در این پژوهش، براساس رویکرد اقتصاد نهادگرای جدید و به طور خاص، ره یافت حقوق مالکیت، این فرضیه که حاکمیت مالکیت عمومی بر منابع نفتی، موجب بهره برداری بیش از اندازه از این منابع و صدور آنها در قیمت هایی پائین تر از ارزش واقعی آنها می شود، مورد بررسی قرار گرفته است. تحلیل رفتار اجزای تشکیل دهنده ساختار حکومت در ایران، حاکی از آن است که نوعی سازش میان کارگزاران اجرایی و مقامات سیاسی در بازار داخلی حکومت، دولت را به یک بیشینه ساز درآمدهای نفتی، از طریق تولید و صدور هر چه بیشتر نفت خام تبدیل کرده است. منحنی براورد شده عرضه نفت خام ایران، چنین الگوی رفتاری را تائید می کند. محاسبه ارزش واقعی نفت خام ایران و تحلیل رفتار تاریخی اوپک و تمایلات اعضای آن براساس اصول اقتصاد خرد و اقتصاد صنعتی، نشان می دهد که حضور دولت ها به جای بخش خصوصی در این کارتل، موجب تولید بیش از اندازه نفت خام توسط آنها و مانع از برقراری ارزش واقعی و انحصاری نفت خام در بازار جهانی بوده است. بدین ترتیب، در نهایت این نتیجه حاصل شد، که حاکمیت مالکیت عمومی بر منابع نفت خام و در نتیجه آن حضور دولت ها به عوض بنگاه های خصوصی در کارتل اوپک، موجب بهره برداری بیش از اندازه از این منابع پایان پذیر و صدور آن در قیمت هایی بسیار پائین تر از ارزش واقعی شده است. طبقهبندی JEL: P۲۸, O۱۳, N۵.
کلیدواژه ها:
بودجه ، حقوق مالکیت – نهاد ، دولت ، کارگزاران اجرائی ، کشورهای صادرکننده نفت ، مقامات سیاسی ، منابع نفت خام
نویسندگان
علی طیب نیا
استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران
ژیان مردوخی
کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران