طنز نظامی گنجه ای، مرغ تلخ آواز (نگاهی به گفتمان طنزآمیز و انتقادی نظامی گنجوی بر اساس خمسه او)
محل انتشار: پژوهشنامه ادب غنایی، دوره: 19، شماره: 37
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 126
فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JLLR-19-37_004
تاریخ نمایه سازی: 18 آبان 1400
چکیده مقاله:
در میان انواع ادبی، طنز متعهدترین نوع ادبی است و هنگامیکه در اثر شاعر یا نویسندهای بهظهورمیرسد، بنمایههایی از تعهد اجتماعی و اعتراض در اندیشههای او نمود مییابد. نظامی گنجه ای را نیز می توان از شاعران طنزپرداز با گرایش های اجتماعی بهشمارآورد که با نگاهی اعتراض آمیز از طنز بهمنزله ابزاری هنری برای بیان اندیشههای خویش و اصلاح ناهنجاریهای اجتماعی بهرهمیگیرد. این پژوهش در پی دانستن ارتباط شرایط جامعه و روزگار نظامی در کنار منش و کنش خاص شاعر با گفتمان طنزآمیز و انتقادی اوست، بنابراین نویسنده میکوشد پس از استخراج نمونههای طنزآمیز شعر او از خمسه، ویژگیهای محتوایی و سبکی طنز او را بشناساند و درنهایت شگردهای طنزآفرینی او را با نمونه معرفیکند. روند پژوهش بهشیوه توصیفیتحلیلی است و با رویکردی انسانگرایانه انجاممیپذیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که طنز نظامی، تراژیک است و نگاه معترض شاعر به جامعه و ظلم و بیعدالتی آن، طنز او را به طنزی تلخ و گزنده تبدیلکرده و حالتی پنهانی و غیرمستقیم به آن بخشیدهاست. آگاهی اجتماعی شاعر، مضامین و حکایات طنزآمیزاو را با بیان نتایج اخلاقی به پایان میبرد. بستر مناظره جایگاه مناسبی برای طنز رندانه نظامی است و «روباه» و «کرد» پربسامدترین تیپهای طنزآمیز شعر اوست.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
نفیسه رئیسی مبارکه
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد (نویسنده مسئول)
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :