ارزیابی رابطه بین شاخص حضور و تراکم زیرآبروک (Cinclus cinclus) و کیفیت آب (مطالعه موردی: برخی سیستم های رودخانه ای در استان های تهران و همدان)

امروزه استفاده از گونه های جانوری شاخص و حساس به سلامت بوم سازگان ها به ویژه بی مهرگان آبزی، ماهی ها و پرندگان به منظور ارزیابی سریع وضعیت این سیستم ها و صرفه جویی در زمان، نیرو و هزینه مورد توجه قرار گرفته است. لذا،این مطالعه با هدف بررسی شاخص حضور و تراکم زیرآبروک با برخی پیراسنجه های کیفی آب در چند رودخانه کوهستانی واقع در استان های تهران و همدان انجام یافت. در این پژوهش با پیمایش در امتداد رودخانه های مورد مطالعه نسبت به ثبت نقاط حضور و تراکم زیرآبروک ها اقدام شد. سپس متغیرهای دما، غلظت اکسیژن محلول، هدایت الکتریکی و pH در نقاط حضور و تراکم گونه مورد نظر ثبت شد. پردازش آماری داده­ ها نیز توسط نرم ­افزارهای Minitab و STATISTICA انجام یافت.نتایج آنالیز رگرسیون لجستیک ترتیبی و از طرفی نتایج حاصل از مدل آکائیک نشان داد که متغیرهای هدایت الکتریکی، فراوانی ماکروبنتوزها و دمای آب با پیش بینی حضور و تراکم زیرآبروک ها در رودخانه های مورد مطالعه رابطه به نسبت معنی دار داشته و سایر متغیرها رابطه معنی دار با حضور و تراکم این پرنده نشان ندادند. از این رو، نتایج این مطالعه توانسته است تا حدودی رابطه بین حضور و تراکم زیرآبروک و کیفیت آب را به اثبات رساند. 

کلیدواژه ها:

شاخص زیستی ، زیرآبروک ، پیراسنجه های کیفی آب ، تهران ، همدان