تاثیر سن اولین زایش بر عملکرد، مولفه های واریانس و روند ژنتیکی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین استان اصفهان

هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثر سن اولین زایش بر صفات تولیدی و برآورد مولفه ­های واریانس و روندهای ژنتیکی و فنوتیپی این صفات در کلاس های مختلف سن اولین زایش گاوهای هلشتاین استان اصفهان بود. در این تحقیق، از رکوردهای ۴۹۹۲۵ راس گاو متعلق به ۶۴ گله که طی سال­ های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۴ زایش داشته ­اند، استفاده شد. سن اولین زایش گاوها که بین ۲۰ تا ۳۶ ماهگی بود به سه کلاس (۲۰/۵-۲۳، ۵-۲۳/۲۶، ۲۶≤ ماه) تقسیم شد. آنالیز داده ­ها توسط رویه Mixed در نرم ­افزار آماریSAS۹.۲  انجام شد. برای برآورد مولفه­ های واریانس و ارزش ­های اصلاحی صفات تولید شیر با روش حداکثر درست ­نمایی محدود شده براساس مدل دام تک صفتی، از نرم ­افزارDMU استفاده شد.  میانگین حداقل مربعات تولید شیر، مقدار چربی و پروتئین به ­ترتیب ۳۸/۲±۱۰۲۷۰، ۱/۵±۲۴۹/۲ و ۹/۴±۲۷۰/۱ کیلوگرم برای کلاس اول، ۳۹/۱±۱۰۱۷۹، ۱/۶±۲۴۳/۵ و ۱/۴±۲۶۷/۳ کیلوگرم برای کلاس دوم و ۱۰۰۱۷/۹±۴۴، ۴/۸±۲۳۷/۱ و ۱/۶±۲۶۴/۵ کیلوگرم برای کلاس سوم سن اولین زایش بوده و تفاوت آن ­ها معنی ­دار بود. مقدار وراثت­ پذیری این صفات به ­ترتیب ۰/۰۰۸±۰/۱۲، ۰/۰۰۸±۰/۳۴ و ۰/۰۱۲±۰/۲۳ برای کلاس اول، ۰/۰۰۵±۰/۱۴، ۳۱/۰۰۵±۰/۰ و ۰/۰۰۷±۰/۲۳ برای کلاس دوم و ۰/۰۰۶±۰/۱۱، ۰/۰۰۸±۰/۲۴ و ۰/۰۱۱±۰/۲۱ برای کلاس سوم برآورد شد. بیش ­ترین میانگین ارزش ­های اصلاحی صفات تولید شیر مربوط به کلاس ­های اول و دوم سن اولین زایش بودند که با کلاس­ سوم تفاوت معنی ­دار داشتند. نتایج تحقیق حاضر روی گاوهای هلشتاین استان اصفهان نشان داد که کاهش سن اولین زایش می­ تواند موجب افزایش تولید شیر، چربی و پروتئین و کاهش روند ژنتیکی این صفات گردد.

کلیدواژه ها:

سن اولین زایش ، ارزش اصلاحی ، روند ژنتیکی و فنوتیپی ، مولفه های واریانس ، گاو شیری