منافع بالقوه تشکیل بازارهای آب : مطالعه موردی منطقه ساوه

آب یک نهاده تولیدی با ارزش و کمیاب در بخش کشاورزی ایران می باشد. در حال حاضر منابع آب توسط بنگاه های دولتی و عمدتا بر اساس معیارهای سیاسی – اجتماعی ، به جای معیارهای اقتصادی ، تخصیص می یابند. شیوه مدیریت دولتی منابع آب موجب تخصیص و استفاده ناکارآمد از آب شده است به گونه ای که کارایی مصرف آب در بخش کشاورزی حدود ۳۶ درصد گزارش شده است اخیرا در برخی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به منظور افزایش کارایی مصرف آب ، بازار آب به عنوان یک جایگزین برای روش اداری مطرح شده است. در بازار آب ، آب از مصارف با بازده نهایی کم به سمت مصارف بابالاترین بازده نهایی منتقل شده و در نتیجه کارایی مصرف آن افزایش می یابد. در این مقاله با استفاده از الگوی برنامه ریزی ریاضی منافع بالقوه تشکیل بازار آب در منطقه ساوه برآورد می گردد . نتایج نشان می دهند که مبادله آب بین ۲۴ روستای این منطقه باعث افزایش سود زارعین ، خصوصا در دوره کمبود آب می گردد. همچنین بازار آب می تواند باعث افزایش تقاضای نیروی کار و تسکین تبعات منفی کاهش منابع آب بر روی اشتغال گردد. به علاوه نتایج نشان می دهند که جهت گسترش دامنه بازارهای آب می بایست هزینه های مبادله کاهش یابند.

کلیدواژه ها:

بازار آب ، کارایی ، الگوی برنامه ریزی ریاضی