تحلیل طیفی سری های زمانی توفان های تندری شمال غرب ایران

بادهای شدید تحت عنوان توفان نامگذاری شده­اند که به شکل­های متفاوت و با سرعت زیاد برای مدتی کوتاه می­وزند و معمولا با هوای ناپایدار همراه هستند. اگر هوای پایدار رطوبت داشته باشد توفان تندری و اگر خشک باشد توفان گرد­و­خاک ایجاد می­شود. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل نوسان­های زمانی توفان­های تندری در شمال­غرب ایران (استان­های اردبیل، آذربایجان­شرقی و آذربایجان­غربی) با استفاده از تحلیل طیفی (تحلیل همسازه­ها) می­باشد. بدین منظور داده­های روزانه ۱۶ ایستگاه همدید (در قالب داده­های هوای حاضر)، از سازمان هواشناسی کشور طی دوره آماری ۱۹۸۸-۲۰۰۹ استفاده شد. در ادامه کدهای مربوط به توفان­های تندری شامل کد ۱۷، ۲۹، ۹۱ تا ۹۹ استخراج گردید. سپس به­منظور بررسی و تحلیل چرخه­های توفان­های تندری شمال غرب ایران از امکانات برنامه نویسی در محیط نرم افزارMatlab  و برای انجام عملیات ترسیمی از نرم افزار Surfer بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که فراوانی چرخه های ۲ ساله بیش­تر از بقیه حاکمیت دارد؛ بنابراین از نظر فراوانی تعداد چرخه های معنی دار، ۲ چرخه با فراوانی ۵ ایستگاه بیش­ترین نسبت را به­خود اختصاص داده است. ایستگاه­های ماکو و خوی و نواحی مرکزی شامل ایستگاه­های تبریز، مراغه، مهاباد و تکاب، چرخه های ۶-۲ ساله را به­خود اختصاص داده­اند و از حیث احتمال بیش­ترین احتمال وقوع در این نواحی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

توفان تندری ، تحلیل طیفی ، سری های زمانی ، شمال غرب ایران