حکم تکلیفی ترک غیر موجه منزل توسط زوج در فقه مذاهب خمسه با تکیه بر مقاصد شریعت

طبق تبصره ماده ۱۱۳۰ ق.م، ترک غیر موجه زندگی خانوادگی توسط زوج (با شرایطی)، موجب ثبوت حکم وضعیحق طلاق برای زوجه میگردد. اما علاوه بر این، میتوان برای زوج نیز در این مساله براساس مقاصد شریعت و علتتشریع احکام، حکم تکلیفی حرمت را اثبات نمود.نوشتار حاضر با بررسی این مساله به شیوهای توصیفی تحلیلی، به این نتیجه نائل آمد که مقصد شارع از تشریعترک زوجه در مضجع (بستر)، رفع نشوز زوجه و نه ظلم به او است؛ بنابراین در صورت عدم نشوز زوجه، ترک او جایزنیست؛ مضاف بر اینکه ترک او، غالبا موجب ضرر معنوی گردیده و با مقصد شارع مبنی بر دفع و رفع ضرر منافات دارد.هم چنین این مساله، با مقصد شارع مبنی بر استحکام بنیان خانواده که به جهت آن، حسن معاشرت بین زوجین راواجب نموده، تضاد دارد؛ چنانکه با مقصد تبعی شارع در تشریع نکاح مبنی بر سکینه و آرامش، نیز متنافی است و بههمین جهت، برخی علمای اهل سنت، نکاح مسیار(نکاح با تراضی بر آزادی زوج در سکونت با زوجه) را حرام اعلامنموده اند. در نهایت به دلیل آنکه مطلقه رجعیه در زمان عده، حقیقتا یا حکما زوجه محسوب شده و طبق نظر مشهورفقها، سکونت زوجه در منزل مشترک، براساس مقصد شارع از جعل عده (رغبت به برقراری آشتی بین زوجین)، حکماست و تراضی بر اسقاط آن جایز نیست؛ بنابراین الزام زوجه به سکونت در منزل مشترک و اعطاء حق به زوج برایترک آن، با این مقصد منافات داشته و جایز نمی باشد.

کلیدواژه ها:

حکم تکلیفی ، ترک غیر موجه زندگی خانوادگی ، زوج ، مقاصد شریعت ، هجر در مضجع ، استحکام بنیان خانواده ، نکاح مسیار