سنجش ارتباط غلظت عناصر کمیاب با پارامترهای رشد (طول و سن) در شگ ماهی دریایی (Alosa braschnikowi) در سواحل استان گیلان

در این مطالعه ۳۴ عنصر مختلف ازجمله فلزات سنگین سمی و غیرسمی در بافت کبد، عضله، گناد، کلیه و پوست شگ ماهی دریایی (Alosa braschnikowi) بررسی شد. هم ­چنین ارتباط بین تجمع این عناصر با پارامترهای رشد (سن و طول) و شاخص ­های فیزیولوژیک (ضریب چاقی، وزن نسبی و شاخص کبدی) مورد بررسی قرار گرفت. تعداد ۷۴ عدد ماهی در فصول صیادی (پاییز ۹۶ – بهار ۹۷) از سه ایستگاه آستارا، انزلی و کیاشهر در سواحل جنوبی دریای خزر تهیه شد. اندازه­ گیری عناصر با استفاده از دستگاه ICP- OES انجام گرفت. اختلاف بین بافت ­ها از نظر تجمع غلظت فلزات معنی­ دار بود به طوری که حداکثر میانگین غلظت فلزات کروم، مولیبدن و استرونسیوم در بافت عضله، فلزات آلومینیم، آرسنیک، باریم، منگنز، وانادیوم و نیکل در بافت پوست، فلزات کادمیوم، کبالت، لیتیوم و سرب در بافت کلیه، فلزات مس و آهن در بافت کبد و فلز روی در بافت گناد مشاهده شد. در هر پنج بافت عضله، پوست، کلیه، کبد و گناد بیش ­ترین غلظت فلزات مربوط به آهن و کم ­ترین غلظت فلزات مربوط به باریم، نیکل و کادمیم بود. بررسی ارتباط غلظت فلزات در بافت­ ها با پارامترهای رشد (طول و سن) نشان داد که بین فلزات آرسنیک، کادمیم، کبالت، کروم، مس، آهن، منگنز، استرونسیوم و روی با پارامترهای رشد همبستگی مثبت معنی دار وجود دارد و قوی ترین رابطه مثبت و معنی دار بین فلز مس با سن بود (۰/۰۵>p)و (۰/۴۰=R) . هم­ چنین بین فلزات آرسنیک، آهن، آلومینیم، باریم، کروم، مس، لیتیوم، مولیبدن، منگنز، نیکل، سرب و استرونسیوم با شاخص ­های فیزیولوژیک همبستگی مثبت وجود داشت.

کلیدواژه ها:

عناصر کمیاب ، پارامتر رشد ، استان گیلان ، Alosa braschnikowi ، ICP-OES