بازار نراق، میراث دار محیط طبیعی، راه تاریخی و شهر قاجار
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: مجله صفه، دوره: 28، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_SOFEH-28-4_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 590
نویسندگان
استادیار دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان
استادیار دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان
استادیار دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان
کارشناس ارشد مرمت بناها و بافت های تاریخی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
چکیده
نراق شهری با سابقه تاریخی است که از حدود یک سده پیش بهمرور رونق و جایگاه خود را از دست داده است. بازار مهمترین ساختار تاریخی باقیمانده از دوران رونق و شکوه نراق است. با وجود ثبت بازار در فهرست آثار ملی، کمتوجهی و نبود رونق تجاری به فرسودگی و تخریب بخشهایی از آن دامن زده است؛ چنانکه هماکنون حفظ این ساختار تاریخی نیازمند برنامهها و طرحهای احیا و تعمیر است. چنین مداخلاتی نیازمند آگاهی ما از مهمترین خصوصیات بازار است که متاسفانه، تاکنون آنگونه که شایسته بوده است، مطالعه نشدهاند. مطالعه در زمینههایی از این قبیل که بازار در ارتباط با چه عناصر پیرامونی شکل گرفته، چه ارتباطی با بستر کالبدی پیرامونش دارد، و خودش از نظر کالبدی فضایی چگونه جایی است، میتواند راهی برای شناخت مهمترین خصوصیات بازار نراق باشد. بر این اساس در این مقاله مستندسازی و شناخت خصوصیات کالبدی فضایی بازار و همچنین پژوهش در باب زمان و چگونگی شکلگیری این ساختار مهم شهری مطالعه و بررسی میشود، تا از طریق آن، علاوه بر روشن شدن جایگاه بازار، نسبت میان آن با سایر محدودههای شهری نراق، همچون محلات پایین و بالا و مراکز آنها و دیگر عناصر شهری و محیطی همچون خیابان و رود دره واقع در سوی شمالی شهر، تبیین شود. روش تحقیق در این مقاله تفسیری تاریخی و بخش وسیعی از آن بر مطالعات میدانی و پیمایش محدوده مورد مطالعه استوار است. برای انجام تحقیق، اندک منابع و اسناد مکتوب مربوط به منطقه بررسی و تلاش شده است تا اسناد مهمتری همچون وقفنامه، برای فهم بخشهایی از بازار که به آن ارتباط دارند، مطالعه و علاوه بر این، محیط طبیعی و بستر شهری بازار نیز تفسیر شوند. نتایج مطالعه ضمن روشن کردن ابعاد کالبدی فضایی بازار نشان میدهد که وضعیت فعلی و باقیمانده بازار نراق در نیمه دوم سده سیزدهم و خارج از دو هسته محله پایین و بالای نراق و بر سر راه تاریخی شکل گرفته است؛ به طوریکه بخشی از راه به گذر بازار تبدیل شده است. در عین حال مطالعات مزبور نشان از آن دارد که مجموعه بازار طوری در حاشیه شمالی شهر شکل گرفته که با رود دره و راه تاریخی کاشان به دلیجان ارتباط مناسب داشته باشد.کلیدواژه ها
نراق, بازار تاریخی, کاروانسرای شمس السلطنه, کاروانسرای حاج مهدیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.