بررسی نماد های رایج تخت جمشید و مزامین و مفاهیم نگاره در آن

سنگ نگاره ها بخش مهمی از معماری تخت جمشید محسوب می شوند. این مجموعه با انواع آرایه ها ، مضامین و ارزش های بنیادین فرهنگ ایران آراسته شده که در این میان جایگاه نقشمایه های گیاهی منحصر به فرد است.به طوری که این نقوش در بخش های مختلف بنا نظیر: پلکان ها ، تاالرها و ...حضوری وسیع وگسترده داشته، به تنهایی یا درترکیب با سایر نقوش(انسانی وحیوانی )به کار رفته اند.در بین نقوش گیاهی از درختان،سرو و از گلها، گل نیلوفر آبی (لوتوس) و روزت (گل سرخ آذین) در نگاره های تخت جمشید مشاهده می شوند. حضور گسترده این نقوش را باید در باور کهن تقدیس گیاهان واحترام عمیق و فراوان ایرانیان به طبیعت جستجو کرد. بخش بزرگی از اسطوره های کهن ایران را نمادها ونظام های مفهومی و استعاری مربوط به گیاهان تشکیل می دهد. مقاله حاضر به تبیین ارتباط میان نگاره های گیاهی تخت جمشید و اسطوره های کهن ایران پرداخته ومفاهیم ومضامین نهفته در نمادهای به کار رفته را مورد بررسی قرار می دهد. روش تجزیه وتحلیل داده های این مقاله توصیفی -تحلیلی بوده و ابزار گردآوری اطالعات آن کتابخانه ای می با شد. نتایج حاکی از آن ا ست که نگاره های گیاهی تخت جم شید با م ضامین مذهبی و عقاید اسطوره ای ایران در ارتباط بوده و هنرمند ایرانی ادراک خویش را از حقیقت، جهان هستی، آفرینش وقدرت های طبیعت به واسطه رمز ونمادنشان داده بدین ترتیب نمایشی محسوس ازامرنامحسوس یعنی تبدیل مفاهیم به نماد ازطریق به تجسم درآوردن تمثیل های عینی ارائه نموده است

کلیدواژه ها:

تخت جمشید ، نقش برجسته ، نگاره های گیاهی ، اسطوره ، نماد