بررسی ساختار ملات اوایل دوره اسلامی بر اساس نمونه های برج های آرامگاهی و قلعه های شرق مازندران با روش XRD

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 386

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JARCS-13-1_009

تاریخ نمایه سازی: 25 مهر 1400

چکیده مقاله:

با توجه به شواهد آزمایشگاهی به دست آمده در این پژوهش، دو ترکیب «ژیپس و کلسیت» یا «ژیپس و دولومیت» در فاز غالب، به همراه «کوارتز» در اشکال مختلف بلورین و سولفیدهای چندگانه فلزی و ترکیبات سیلیکاته در فازهای کم اهمیت تر، ساختار کلی ملات در نمونه های مختلف جغرافیایی مربوط به دوره ساسانی را تشکیل می دهند. در این بررسی، آنالیز ملات قلعه های شاخص شرق مازندران و برج مقبره های سه گانه «لاجیم»، «رسکت» و «رادکان» غربی با روش XRD مد نظر قرار گرفتند. هر سه این برج ها در قرن چهارم هجری ساخته شده اند اما در مورد تاریخ ساخت غالب قلعه ها اطلاعات دقیقی در میان نیست. با توجه به زمان ساخت دقیق برج مقبره ها و مشابهت ترکیب ملات آن ها با قلعه های ورازان، حمام و کنگلو از یکسو و تشابه این ساختار با نمونه ملات های شاخص دوره ساسانی از سوی دیگر، می توان فرآیند تهیه ملات از سنگ گچ خام از دوره ساسانی تا اوایل دوران اسلامی در مازندران را بدون تغییر دانست و این نمونه ها را به دوران گذار به سوی استفاده از ملات های جدیدتر منتسب کرد. آنالیز نمونه های بسیاری از قلعه های مورد بررسی، حاکی از استفاده از ملات های آهکی است که در دورانی جدیدتر به کار گرفته شده اند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

شاهین ماهیار

دانشجوی دکتری رشته باستان شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

بهمن فیروزمندی شیره جینی

استاد گروه باستان شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

هایده خمسه

استادیار گروه باستان شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پیرزاد، احمد، ( ۱۳۹۲)، «جلوه های هنرهای تزئینی وابسته به ...
  • حسین پور دوانی، عاطفه، (۱۳۸۹)، «مطالعات ساختاری فن شناسی بر ...
  • سورتیجی، سامان، (۱۳۸۱)، قلاع باستانی مازندران، چاپ اول، تهران، سازمان ...
  • شکفته، عاطفه؛ نیلفروشان، محمدرضا؛ حاتم، غلامعلی، (۱۳۸۷)، «بررسی ماهیت شیمیایی ...
  • عابدینی عراقی، مهدی، (۱۳۸۵)، گمانه زنی برج رسکت و پیرامون ...
  • عنایتی، علی اکبر، (۱۳۸۵)، پژوهشی پیرامون تاریخ منطقه و اهداف ...
  • کباری، سیاوش، (۱۳۹۰)، مصالح شناسی، تهران، دانش و فن ...
  • ماهیار، شاهین، (۱۳۹۰)، «آنالیز عنصری ملات دوره ساسانی در ساختار ...
  • محمودوندی، نرجس؛ مصطفی نژادی، علی، (۱۳۹۱)، مجموعه مقالات نخستین همایش ...
  • میش مست نهی، مسلم، (۱۳۹۴)، «کاربرد تحلیل های بلورشناسی در ...
  • نیستانی، جواد، (۱۳۸۵)، «ریخت شناسی معماری آرامگاهی مازندران»، پژوهش های ...
  • وفایی، شهربانو، (۱۳۸۵)، پروژه بزرگ برج های تاریخی رسکت و ...
  • هادیان دهکردی، منیژه، (۱۳۹۴)، کاربری پژوهش های آزمایشگاهی در حفاظت ...
  • Abedini Araghi. M. ۲۰۰۶. Survey on Resket Tower and its ...
  • Agarwal. B. K. ۱۹۹۱. X-ray Spectroscopy, An Introduction,۲nd Ed., New ...
  • Alvarez. J. I. , Navarro. I. , Casado. G. ۲۰۰۰. ...
  • Carol. H. & Forti. P. ۱۹۹۷. Deposition and Stability of ...
  • Chang. S.H. , Chiu. B.C. , Gao. T.L. ,Jheng. S.L. ...
  • Enayati. A. ۲۰۰۶. Research on the history of the region ...
  • Hami. A. ۲۰۱۴. Building Materials, ۲۳rd Ed. , Tehran: University ...
  • Hoseinpur Davani. A. ۲۰۱۰. "Technological structural studies on Sassanid gypsum ...
  • Kebari. S. ۲۰۱۱. Materials Science, ۲۵th Ed. , Tehran: Danesh ...
  • Mahmoudvandi. N. , Mostafanejadi. A. ۲۰۱۲. The first conference on ...
  • Mahyar. Sh. ۲۰۱۱. "XRD analysis of Sassanid mortar of Takht-e ...
  • Malainey. Mary E. ۲۰۱۱. A Consumer`s Guide to Archaeological Science, ...
  • Mishmast Nehi. M. ۲۰۱۵. "Application of crystallographic analysis in technical ...
  • Muraoka. Y. , Kihara. K. ۱۹۹۷. The temperature dependence of ...
  • Nassiri Ansari. M. ۱۹۷۱. Seiry Dar Memary Iran, Tehran: Honarsara ...
  • Neyestani. J. ۲۰۰۶. Morphology of Mazandaran Tomb Architecture, Archaeological Research ...
  • Pirzad. A. ۲۰۱۳. "Effects of decorative arts related to architecture ...
  • Pollard. M. , Batt, C. , Stem, B. , Young, ...
  • Shekofteh. A. ,Nilforushan. M.R. ,Hatam. G.A. ۲۰۰۸. Investigation of chemical ...
  • Surtiji. S. ۲۰۰۲. Ancient Castles of Mazandaran, ۱st Ed. , ...
  • Vafayi. S. ۲۰۰۶. Project of Resket and Lajim historical towers, ...
  • Valaei. Z. I ۲۰۱۱. Consideration on Sassanid architectural works and ...
  • Valaei. Z. II ۲۰۱۱. Fire Temples at Sassanid Era, Journal ...
  • Wulff. H. ۱۹۶۶. Traditional Crafts of Persia, UK: Cambridge ...
  • نمایش کامل مراجع