بررسی ساختار ملات اوایل دوره اسلامی بر اساس نمونه های برج های آرامگاهی و قلعه های شرق مازندران با روش XRD
محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 13، شماره: 1
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 489
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JARCS-13-1_009
تاریخ نمایه سازی: 25 مهر 1400
چکیده مقاله:
با توجه به شواهد آزمایشگاهی به دست آمده در این پژوهش، دو ترکیب «ژیپس و کلسیت» یا «ژیپس و دولومیت» در فاز غالب، به همراه «کوارتز» در اشکال مختلف بلورین و سولفیدهای چندگانه فلزی و ترکیبات سیلیکاته در فازهای کم اهمیت تر، ساختار کلی ملات در نمونه های مختلف جغرافیایی مربوط به دوره ساسانی را تشکیل می دهند. در این بررسی، آنالیز ملات قلعه های شاخص شرق مازندران و برج مقبره های سه گانه «لاجیم»، «رسکت» و «رادکان» غربی با روش XRD مد نظر قرار گرفتند. هر سه این برج ها در قرن چهارم هجری ساخته شده اند اما در مورد تاریخ ساخت غالب قلعه ها اطلاعات دقیقی در میان نیست. با توجه به زمان ساخت دقیق برج مقبره ها و مشابهت ترکیب ملات آن ها با قلعه های ورازان، حمام و کنگلو از یکسو و تشابه این ساختار با نمونه ملات های شاخص دوره ساسانی از سوی دیگر، می توان فرآیند تهیه ملات از سنگ گچ خام از دوره ساسانی تا اوایل دوران اسلامی در مازندران را بدون تغییر دانست و این نمونه ها را به دوران گذار به سوی استفاده از ملات های جدیدتر منتسب کرد. آنالیز نمونه های بسیاری از قلعه های مورد بررسی، حاکی از استفاده از ملات های آهکی است که در دورانی جدیدتر به کار گرفته شده اند.
نویسندگان
شاهین ماهیار
دانشجوی دکتری رشته باستان شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
بهمن فیروزمندی شیره جینی
استاد گروه باستان شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
هایده خمسه
استادیار گروه باستان شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :