نگرشی نو در حجیت ظن معتبر با رویکردی بر آراء امام خمینی(ره)

حجیت عقلانی و کشف مناط آن در ظنون از ابتکاراتی است که در عصر جدید زمینه ی بازسازی علم اصول را بر این پایه هویدا می سازد. عقل و خرد جمعی با برخورداری از امتیاز تائید شارع در هر دوره ای می تواند زمینه شکوفایی بیش از پیش قرائت بشری از دین را فراهم آورد. در این پژوهش پس از باز تعریف مفاهیمی بنیادین همچون «عقل»، «حجیت»، «ظن» و «علم» و بیان ارزش معرفت شناختی ظنون عقلانی به عنوان پیش فرضی اثر بخش در حل محذورات، قول به اعتبار ظن معتبر با ادله عقلانی، این امکان فراهم آمده است که به حجیت ذاتی ظن، باور یابیم و ضمن بررسی ادله ی عقلایی، از این حقیقت پرده برداشته شود که آیات و اقتضائات عقلی، بر خلاف آنچه پنداشته می شود، نافی حجیت ظن عقلایی نیست و ظن عقلایی، بالطبع حجت است. امام خمینی(ره) نیز با بحث از ظنون تحت عنوان پیشنهادی، در عدم امتناع تعبد به امارات، نافی استدلال و برهان در تعبد وقوعی به امارات گردیده اند و به دلیل پذیرش این مبنا توسط عقلا امکان امتناع را در آن وارد نمی دانند و بر پذیرش مبنای ظن عقلائی تاکید می ورزند.

کلیدواژه ها:

ظن ، حجیت ، عقل ، عقلانیت