مقایسه رفتار سدهای خاکی باهسته رسی خالص و هسته رسی مختلط

استفاده از مصالح رسی بعنوان هسته نفوذناپذیر در سدهای خاکی از دیرباز متداول بوده است. گرچه بلحاظ نزدیکی نسبی رفتار این مصالح با پوسته درشت دانه در سدهای خاکی، مشکلات ناشی از اختلاف رفتار فاحش بین هسته و پوسته که در سدهای خاکی با هسته های دیگر وجود دارد، در این نوع سدها وجود نخواهد داشت، لیکن بدلیل اختلاف سختی میان مصالح رسی و مصالح درشت دانه، کماکان مسائلی از قبیل پدیده قوسی شدن arching، نسشست های نامتقارن و محدودیت های اجرایی در تامین مصالح فیلتری متناسب، بصورت لاینحل باقیمانده است در دهه های اخیر استفاده از هسته های رسی مختلز بمنظور تعدیل و کاهش این مسائل در سدهای خاکی بسیار رایج گردیده که در پروژه های مهم ملی نیز مواردی بچشم می خورد. موضوع جایگزینی این مصالح (رس بهمراه شن) با مصالح رس خالص در هسته های خاکی لازم است از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و نقش و میزان آن در حذف ویا کاهش فوق بدقت ارزیابی شد. در مقاله حاضر نقش هسته های خاکی در تعدیل تنش ها و کرنش ها ونیز افزایش پایداری این قبیل سدها مورد مطالعه قرار گرفته است. در این رابطه یک سد خاکی با هسته رسی متشکل از رس خالص و رس مختلط بهمراه درصدهای مختلف مصالح درشت دانه، بصورت جداگالنه موردتجزیه و تحلیل قرار گرفته و اثر افزایش درشت دانه در هسته بر روی مقادیر تنش ها و کرنش ها ایجاد شده در سد در شرایط مختلف بارگذاری و نیز وضعیت پایداری سد بررسی و مقایسه شده است. در پایان با توجه به نتایج بدست آمده مناسب ترین ترکیب و یا درصد اختلاط رس و شن جهت این قبیل سدها پیشنهاد شده است.