کارکردهای اجرایی در کودکان دارای لکنت زبان با در نظر گرفتن نقش تعدیل گر میزان اضطراب

لکنت، اختلالی ماندگار است که بر پیشرفت و دستاوردهای شغلی، اجتماعی، تحصیلی و عاطفی افراد مبتلا تاثیر می گذارد، به نظر می رسد که عملکرد کارکردهای اجرایی به خصوص بازداری پاسخ، بر اثر اضطراب در کودکان با لکنت زبان می تواند دستخوش تغییر شود، بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی کارکردهای اجرایی در کودکان دارای لکنت زبان با در نظر گرفتن نقش تعدیل گر میزان اضطراب بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع پس رویدادی بوده است. جامعه آماری شامل تمامی کودکان ۷ تا ۱۱ سالی بود که در مراکز گفتار درمانی تحت پوشش اداره آموزش و پرورش شهرستان همدان مشغول به گذراندن دوره های درمانی خود بودند، که طبق گزارش این مرکز تعداد آنها ۳۶ نفر بود، و گروه دوم تمامی کودکان ۷ تا ۱۱ ساله که در سال تحصیلی ۱۳۹۵ -۹۶ در دبستان های این شهرستان مشغول به تحصیل بودند. شیوه نمونه گیری برای انتخاب نمونه دارای لکنت زبان به صورت در دسترس و برای گروه کودکان عادی به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بود. به منظور گردآوری داده ها از آزمون سنجش ظرفیت حافظه ی فعال دانیمن و کارپنتر (۱۹۸۰)، پرسشنامه سنجش توانایی های شناختی نجاتی (۱۳۹۲)، خرده آزمون تنظیم تصاویر وکسلر، آزمون استروپ رایانه ای و مقیاس چندبعدی اضطراب کودکان مارچ و همکاران (۱۹۹۷) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از تحلیل واریانس دوطرفه و تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که در همه ی خرده مقیاس ها بین کودکان دارای لکنت با کودکان عادی تفاوت معنادار وجود دارد، همچنین نتایج نشان داد که بین دو گروه تحقیق در ترکیب با متغیرهای وابسته کارکردهای اجرایی (بازداری و حافظه فعال) و با کنترل اثر اضطراب، تفاوت معناداری وجود دارد. اما در متغیر برنامه ریزی و سازماندهی تفاوت معنی دار ندارند یعنی متغیر اضطراب روی این دو متغیر تاثیر می گذارد.

کلیدواژه ها:

اضطراب ، بازداری پاسخ ، برنامه ریزی ، حافظه کاری ، سازماندهی ، کارکردهای اجرایی ، لکنت