دفاع مستقیم برخی ارقام لوبیا (Phaseolus vulgaris) نسبت به حمله کنه دو لکه ای (Tetranychus urticae Koch.)

به منظور بررسی دفاع مستقیم گیاهچه­ای نسبت به حمله کنه دو­لکه­ای­ با استفاده از آزمون­های مقاومت (آنتی­زنوز، آنتی­بیوز، تحمل­پذیری و شاخصPRI)، خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی ده رقم لوبیا، در سال ۱۳۹۶ مورد ارزیابی قرار گرفت. سازوکار آنتی­زنوز و تحمل­پذیری، به عنوان دقیق­ترین آزمون­ها در ارزیابی مقاومت لوبیا در مقابل حمله TSSM  شناخته شدند. از طرفی، صفات دیر جوانه­زنی، رشد و نمو سریع، زودرسی، تیپ رشدی ایستاده بوته، سطح کم کوتیلدون و ضخامت برگ همراه با رنگ تیره آن، به عنوان راهکارهای سازوکار­ فرار در ارقام مقاوم لوبیا علیه حمله کنهشناخته شدند. برخی صفات اپیدرمی مانند کرک قلابی شکل و تراکم و فراوانی بالای کرک، به ویژه در ناحیه اپیدرم زیرین برگ، با داشتن رفتار به تله انداختن کنه، به عنوان اولین سد دفاعی با ارقام متحمل لوبیا ارتباط بالایی داشتند. در حقیقت، صفت قلابی شکل کرک در برگ، ضمن درگیرشدن با قسمت­های مختلف بدنمانند پنجه پا، قطعات دهانی و تخم­ریز، مانع حرکت، تغذیه و تولیدمثل TSSM می­شوند. این ویژگی­ها باعث کاهش سطح آسیب برگ و در نتیجه افزایش تحمل لوبیا شدند. لاین­های ۹۸-۰۷۱-۶۵، ۱۰۷-۰۶۲-۵۶ ورقم ناز،به­عنوان متحمل­ترین ارقام و ژنوتیپ­های اختر و ۴۰۰-۰۷۱-۶۵ به عنوان حساس­ترین ارقام ارزیابی شدند.  

کلیدواژه ها:

دام اندازی کنه ، دفاع مرتبط با کرک ، سازوکارهای مقاومت ، کنه دو­لکه­ای ، لوبیا