مدل سازی خطرپذیری آلودگی آبهای زیرزمینی حوزه آبریز جنوب دریاچه نمک با استفاده از روش های آماری، DRASTIC و P-DRASTIC
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 260
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ESTJ-22-1_020
تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1400
چکیده مقاله:
زمینه و هدف: روش های آماری به طور گسترده ای در مطالعات محیط زیستی جهت ارزیابی مخاطرات طبیعی استفاده می شود. از آسیب پذیری آبهای زیرزمینی به کمک روش های آماری برای حمایت از تصمیم گیری در مورد مدیریت و برنامه ریزی زیست محیطی استفاده می شود. در این تحقیق از بهینه سازی پارامترهای مدل DRASTIC، Pesticide DRASTIC و لایه کاربری اراضی (LU) براساس روش های آماری جهت مدل سازی خطرپذیری آلودگی آبهای زیرزمینی حوزه آبریز جنوب دریاچه نمک استفاده گردیده است. روش بررسی: در این روش لایه های اطلاعاتی در محیط GIS تهیه، رتبه بندی (قطعی و فازی-آماری)، وزن دهی (اصلی و آماری) و بهروش همپوشانی شاخص تلفیق گردیدند. برای مدل سازی از رگرسیون غیرخطی جهت رتبه بندی فازی-آماری (هم مقیاس سازی) و از ضرایب همبستگی پیرسونی بین غلظت نیترات با پارامترهای هم مقیاس شده مدل DRASTIC، P-DRASTIC و تحلیل حساسیت (حذف پارامتری، تک پارامتری) جهت تعیین و تصحیح وزن مناسب پارامترها استفاده شد. همپنین جهت تعیین تاثیر کاربری های اراضی و رتبه بندی آن از مدل تخریب مخدوم بر اساس میزان پتانسیل آلودگی و نیترات مشاهده شده آبهای زیرزمینی استفاده گردید. یافته ها: در نتیجه مدل P-RASIC-LU و RASIC-LU بر اساس رتبه بندی و وزن دهی آماری و تحلیل حساسیت حذف پارامتری، ضریب همبستگی ۶۲ درصد و سطح معنی داری آماری ۰۱/۰ را نشان داده و با پارامترهای نرخ تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، اثر منطقه غیراشباع، هدایت هیدرولیکی و کاربری اراضی به ترتیب با وزنهای ۱/۳، ۰/۴، ۱/۴، ۱/۳، ۰/۲، ۰/۲ و ۵۰/۲، ۶۳/۴، ۱۵/۴، ۰۳/۳، ۹۶/۱، ۰۰/۲ به عنوان بهترین مدل انتخابی مشخص شد. بر اساس این مدل قسمت های غربی و جنوبی آبخوان به دلیل نرخ تغذیه بالا و مواد درشت دانه در ناحیه غیر اشیاع، خاک و محیط آبخوان دارای خطرپذیری آلودگی زیادی می باشد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه در بازبینی وزن و رتبه پارامترهای مدل با استفاده از روش آماری و GIS تا حدودی نظرات شخصی محدود شده و باعث افزایش صحت مدل گردیده است. این روش نتایج مطلوبی برای مدل سازی خطرپذیری آلودگی به دنبال داشته است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
جواد صمدی
دانش آموخته کارشناسی ارشد در رشته مهندسی منابع طبیعی-آلودگی های محیط زیست، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
نغمه مبرقعی دینان
دانشیار گروه برنامه ریزی و طراحی محیط، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران (مسئول مکاتبات).
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :