بررسی تغییرات مکانی و زمانی معیارهای کیفی آب زیرزمینی دشت همدان- بهار با استفاده از (GIS) طی بازه ی زمانی ۱۰ ساله

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 94

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ESTJ-22-3_007

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1400

چکیده مقاله:

زمینه وهدف: آب­های زیرزمینی از منابع ارزش­مند تهیه آب شرب، کشاورزی و صنعت دراکثر مناطق ایران هستند. تغییرات کیفی آب­های زیرزمینی می­تواند در اثر فعالیت­های انسان وتوسعه فعالیت­های صنعتی صورت گیرد.  بررسی و مطالعه این منابع به منظور حفظ و اصلاح کیفیت آن­ها ضروری است. هدف از این مطالعه پهنه­بندی و منطقه­ای نمودن خصوصیات نقطه­ای پارامتر­های مورد بررسی است. در نهایت برای هر یک از متغیرها بهترین روش پهنه­بندی و مناطق مجاز و آلوده در مصارف کشاورزی در دشت مشخص گردید و روند تغییرات این متغیرها در طی یک دوره­ی ۱۰ ساله­ی آماری بررسی شد. مواد و روش­ها: در این تحقیق از داده­های کیفی آب زیرزمینی دشت همدان- بهار در یک بازه­ی زمانی ۱۰ ساله استفاده شد. متغیرهای  شوری، باقی­مانده خشک، نسبت جذب سدیم، بی کربنات، PH، مقدار کلر و سدیم، با استفاده از روش­های زمین­آمار از جمله کریجینگ معمولی(OK)، (با مدل سمی واریوگرام دایره­ای، گوسی، نمایی، کروی) و روش­های معین نظیر عکس فاصله IDW، تابع شعاعی RBF، تخمین­گر عامGPI  و تخمین­گر موضعی LPI به­وسیله نرم­افزار ARCGIS۹.۳ پهنه­بندی گردیدند. یافته­ها: پس از تحلیل معیار­های آماری بهترین روش پهنه­بندی برای متغیر شوری (EC) روش عکس فاصله IDW، باقی­مانده خشک(TDS) روش تابع شعاعی(RBF)، بی­کربنات(HCO۳) روش کریجینگ(OK) (نمایی)، (PH) روش عکس فاصله(IDW)، کلر(CL) تابع شعاعی(RBF)، سدیم(Na) روش کریجینگ(OK) (نمایی) و برای متغیر نسبت جذب سدیم(SAR) روش تابع شعاعی(RBF) در آبخوان اصلی همدان- بهار معرفی شدند. بحث و نتیجه­گیری:  با توجه به روش­های تعیین شده پهنه­بندی تمام معیارها برای سال­های۸۴ ، ۸۸ و ۹۳ انجام شد و تغییرات کیفیت آبخوان طی یک دوره­ی ۱۰ساله برای هر یک از متغیرها نشان داد که بیش­ترین تغییرات در مقدار سدیم بوده که محدوده غیر مجاز آن برای مصارف کشاورزی (Na>۳) از سال ۸۴ تا ۹۳ به مقدار ۲۱/۳ درصد افزایش یافته است.

کلیدواژه ها:

آبخوان اصلی همدان- بهار ، روش های معین ، زمین آمار ، کیفیت آب زیرزمینی

نویسندگان

سحر اقبالیان

کارشناسی ارشد رشته ی آبیاری زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

امید بهمنی

استادیار رشته ی آبیاری زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران (مسوول مکاتبات)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Pourmoghadas, H. ۲۰۰۲. Investigation of groundwater quality in Lenjan city. ...
  • Zehtabian, G.h., JanFaza, A.T., Asgari, H., Nematolahi, M.J., ۲۰۱۰. Modeling ...
  • Ahmed, S., ۲۰۰۲. Groundwater monitoring network design: application of geostatistics ...
  • Nas, B., ۲۰۰۹. Geostatistical approach to assessment of spatial distribution ...
  • Kresic, N., ۱۹۹۷. Hydrogeology and groundwater modeling. Lewis Publishers, USA ...
  • Yamamoto, J.K., ۲۰۰۰. An alternative measure of the reliability of ...
  • Hakan, A., ۲۰۱۲. Spatial and temporal mapping of groundwater salinity ...
  • Maria, P.M., Luís, R., ۲۰۱۰. Nitrate probability mapping in the ...
  • Istok, J.D., Cooper, R.M., ۱۹۹۸. Geostatistics Applied to Groundwater Pollution ...
  • Balai, H., Khalilian, S., Ahmadian, M., ۲۰۱۰. Investigating the role ...
  • Webster, R., Oliver, M., ۲۰۰۱. Geostatistics for environmental scientists. Environmental ...
  • Jafari, R., Bakhshandemehr, L., ۲۰۱۴. Analyzing the Spatial Variations of ...
  • نمایش کامل مراجع