اندازه گیری میزان غلظت عناصر سنگین در بافت عضله ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus Yakovlev, ۱۸۷۰) (مطالعه موردی: رودخانه سیاه درویشان، استان گیلان)

زمینه و هدف: عنصرهای سنگین به دلیل برخورداری از ماهیتی تخریب ناپذیر، زمینه ساز تهدیدی جدی برای سلامت آبزیان و همچنین انسان ها در صورت تجمع یافتن سطح غلظت بالایی از آن ها در بافت موجودات آبزی است. به همین منظور مطالعه حاضر با هدف تعیین مقدار و ترتیب غلظت عناصر تجمع یافته در بافت عضله ماهی کلمه رودخانه سیاه درویشان به عنوان یکی از گونه ماهیان برخوردار از ارزش بالای اقتصادی و همینطور تعیین میزان سلامت بهداشتی آن به منظور مصارف تغذیه انسانی، انجام پذیرفته است. روش بررسی: در مطالعه کنونی، مقدار غلظت یازده عنصر (سرب، جیوه، کروم، مس، روی، کادمیوم، آرسنیک، آهن، منگنز، نیکل و سلنیوم) در بافت عضله ۲۵ عدد ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus) صید شده به کمک تور پرتابی سالیک از رودخانه سیاه درویشان استان گیلان در تابستان سال ۹۵ پس از بهره گیری روش هضم بسته در دستگاه هضم کننده مایکروویو CEM، به وسیله دستگاه طیف سنجی جذب اتمی Varian مورد سنجش و بررسی قرار گرفتند. یافته ها: مقدار کمترین و بیشترین عنصرهای تجمع شده به ترتیب: روی ۵۳/۳۳-۵۸/۳۰، آهن ۸۹/۲۰-۶۳/۱۸، مس ۲۴/۴-۵۴/۳، منگنز ۸۶/۱-۵۵/۱، سرب ۸۳/۰-۸۱/۰، آرسنیک ۷۹/۰-۷۴/۰، نیکل ۶۱/۰-۵۶/۰، سلنیوم ۵۱/۰-۴۶/۰، کادمیوم ۳۲/۰-۲۶/۰، کروم ۱۶/۰-۱۳/۰ و جیوه ۰۹۱/۰-۰۷۸/۰ میکروگرم بر گرم وزن خشک، بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد، میانگین غلظت همه عناصر بافت عضله ماهی کلمه به غیر از پنج عنصر سنگین نیکل (۰۲۶/۰±۵۸۴/۰)، آرسنیک (۰۲۷/۰±۷۶۴/۰)، کادمیوم (۰۲۴/۰±۲۹۶/۰)، منگنز (۱۶۶/۰±۶۶۵/۱) و سرب (۰۱۱/۰±۸۱۷/۰)، کم تر از حد مجاز استاندارد تایید شده توسط سازمان بین المللی FAO/WHO است.

کلیدواژه ها:

جذب اتمی ، ماهی کلمه ، بافت عضله ، عناصر سمی و ضروری