ارزیابی تغییرات پوشش اراضی شهر ملایر با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین

زمینه و هدف: با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییرپذیری، در ارزیابی آثار محیط زیستی ناشی از توسعه به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین ضروری است. این مطالعه به منظور بررسی روند تغییرات سیمای سرزمین در شهر ملایر انجام شد. شهر ملایر به دلیل عوامل گوناگون مانند افزایش جمعیت، نوسازی محلات گسترش حومه نشینی و... دچار تغییراتی در پوشش اراضی شده است و عوامل وابسته به جمعیت و سیاست های مدیران از جمله موثر ترین آن ها هستند. روش بررسی: به منظور تهیه نقشه های پوشش سرزمین و تحلیل تغییرات، از تصاویر ماهواره ای لندست در فاصله زمانی بین ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴ استفاده شدو از سنجه های مساحت کلاس، تعداد لکه، تراکم لکه، بزرگ ترین لکه و شکل منظراستفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل سنجه های سیمای سرزمین بیان گر جایگزینی گسترده زمین باز در منطقه با مناطق سبز و ساخته شده بوده است. به گونه ای که جمع کل مساحت فضاهای سبز از حدود ۳۹۶/۸۷۷۵ هکتار در سال ۲۰۰۰ به حدود ۷۴۰/۷۹۰۰ هکتار در سال ۲۰۱۴ رسیده است و میزان افزایش آن حدود دو برابر بوده است. همچنین میزان اراضی باز نیز از حدود ۱۴۰۰/۸۲۳ هکتار در سال ۲۰۰۰ به حدود ۱۴۰۰/۴۶۷ هکتار در سال ۲۰۱۴ رسیده است و نشان دهنده کاهش ۵۰ درصدی آن است و اراضی ساخته شده نیز دارای افزایش حدود ۱۲ هکتاری می باشند. میزان افزایش تعداد لکه ها نیز بیش از دو برابر بوده است که نشان از ریزدانگی سیمای سرزمین در منطقه دارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نهایی نشان می دهد که تغییرات فضای سبز روند رو به بهبودی را پشت سر گذاشته که این امر می تواند ناشی از تمرکز مدیریت شهر بر روی مقوله ارتقا فضای سبز در شهر ملایر باشد، البته توصیه می شود که برای دست یافتن به توسعه پایدار این رویه در آینده نیز متداوم باشد.  

کلیدواژه ها:

تغییرات پوشش اراضی ، بوم شناسی سیمای سرزمین ، سنجه های سیمای سرزمین ، کمی سازی ، ملایر