تاثیر نانو کلات آهن بر کمیت و کیفیت اسانس گل محمدی (Rosa damascena Mill.)

این آزمایش در سال ۹۲-۱۳۹۱ در مجتمع تحقیقاتی البرز- کرج (موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور) با استفاده از بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بر روی گل محمدی اجرا شد. تیمارها شامل کود نانو کلات آهن در ۶ سطح (صفر (شاهد)، ۱ بار محلول پاشی (۴ گرم بر بوته)، ۲ بار محلول پاشی (۸ گرم بر بوته)، ۳ بار محلول پاشی (۱۲ گرم بر بوته)، مصرف ۸ گرم بر بوته در خاک (۱ بار) و مصرف ۱۲ گرم بر بوته در خاک (۱ بار) بودند. محلول پاشی های نوبت اول همزمان با غنچه دهی، نوبت دوم و سوم به ترتیب ۱۰ و ۲۰ روز بعد انجام شد. مصرف در خاک نیز همزمان با غنچه دهی و همراه با آبیاری بود. نمونه ها به مدت ۳ ساعت با دستگاه کلونجر و به روش تقطیر با آب اسانس گیری شدند. درصد و نوع ترکیب های تشکیل دهنده اسانس مرحله اول اسانس گیری (اسانس گل های تازه) با استفاده از GC و GC/MS تعیین و شناسایی گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای اعمال شده بر درصد اسانس گل، درصد سیترونلول، نونادکان، هگزادکانول، ایکوزان، هنی کوزان، دوکوزان، تری کوزان و تتراکوزان گل تازه در سطح احتمال ۱% اثر معنی دار داشت. نتایج مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که درصد اسانس گل تازه در تیمار ۳ بار محلول پاشی با میانگین ۰۷۱/۰% بیشتر از ۱ بار محلول پاشی (۰۶۱/۰%) و مصرف ۱۲ گرم بر بوته (۰۵۱/۰%) و سایر تیمارها بود. ترکیب سیترونلول در تیمار ۱ بار محلول پاشی با میانگین ۱۷/۶% بیشترین و در تیمار شاهد با میانگین ۳۶/۰% کمترین مقدار بود. همچنین مشاهده شد که با مصرف ۱۲ گرم کلات آهن در خاک، بیشترین هنی کوزان با میانگین ۷۷/۳۳% بدست آمد. نتایج همبستگی درصد اسانس ها نشان داد که بین درصد اسانس گل تازه با ماندگاری اسانس در یخچال و نیز گل خشک شده در سایه رابطه مثبت معنی دار وجود داشت. همچنین مشاهده شد که سیترونلول با هگزادکانول (*۸۲/۰- =r) همبستگی منفی معنی دار داشت. نتایج نشان داد که با استفاده از روش مصرف کودها می توان در درصد اسانس و نوع ترکیب های اسانس گل محمدی تغییراتی بوجود آورد و تا حدودی نسبت به تولید گل با اهداف خاص اقدام کرد.

کلیدواژه ها:

نونادکان ، هگزادکانول ، سیترونلول ، محلول پاشی ، نانو کلات آهن