بررسی مواضع حقوقی قدرتهای بزرگ در بحران سیاسی کشورهای منطقه خاورمیانه

از یک سو، بحران اخیر خاورمیانه و مواضع حقوقی قدرت های بزرگ در قبال بحران این منطقه امروزه در صدر اخبار دنیاقرار دارد و از سوی دیگر، مسئله خشونت و جنگ مسئلهای نیست که بتوان به راحتی از آن عبور کرد. در همین راستا جنگ داخلی هم یکی از مهمترین ابعاد خشونت میباشد که اگر با مداخله کشورهای دیگر همراه باشد نتایج به مراتب فاجعه بارتری را به همراه دارد. بحران منطقه خاورمیانه از جمله این موارد است که با عکس العمل متناقض قدرتهای بزرگ من جمله اتحادیه اروپا و آمریکا مواجه شده است. این مسئله به یکی از دغدغه های اصلی سیاستمداران و حقوقدانان تبدیل شده است؛ زیرا اهمیت موضوع از نگاه حقوق بین الملل بشر دوستانه و حق تعیین سرنوشت و جنبه های مختلف آن به حدی است که درصورت نادیده گرفتن ابعاد مختلف آن در جوامع دچار بحران شاهد هرج و مرج و به وجود آمدن اعتراضات حقوقی و مدنی در این جوامع و توصل به زور از طرف قدرتهای بزرگ در به بهانه مداخله مثبت در بحرانهای کشورهای دچاربحران خواهیم بود. اگرچه ادبیات موجود در این زمینه از گستردگی بالایی برخوردار است و بسیاری از جنبه های حقوق بین الملل بشردوستانه را دربرمیگیرد؛ اما میتوان مداخلات قدرت های بزرگ را از لحاظ سیاسی به عنوان فرضیه رقیب و ازلحاظ حقوقی به عنوان فرضیه اصلی اثبات نمود. با پاسخ به سوال "تاثیرگذاری قدرت های بزرگ در بحران کشورهای منطقه خاورمیانه به چه صورت بوده است؟"، میتوان نتیجه گرفت که اگرچه قدرتهای بزرگ توانسته اند چه به صورت مسلحانه و چه غیر مسلحانه در منطقه نفوذ کرده و تاثیرگذاری نسبتا مفیدی در بحران کشورهای این منطقه داشته اند، اما در بسیاری از موارد مانع از آزادی عمل کشورهای خاورمیانه در حل تنش و بحران خویش شده و در انتها منجر به ادامه بحران و درمواردی حتی تشدید آن گردیده اند.

کلیدواژه ها:

حقوق ، مواضع حقوقی ، قدرتهای بزرگ ، بحران سیاسی ، خاورمیانه