تحلیل آسیب پذیری خانوارهای روستایی بخش مرکزی شهرستان دنا: کاربرد چارچوب معیشت پایدار

آسیب پذیری یکی از مفاهیم اساسی در رویکرد معیشت پایدار است که بر اساس وجود زمینه­های آسیب­رسان (تکانه ها، روند ها و فصلی بودن) به دنبال کاهش فقر در جامعه روستایی است. هدف اصلی تحقیق حاضر، شناسایی وضعیت آسیب­پذیری خانوارهای روستاهای بخش مرکزی شهرستان دنا بوده است. جامعه آماری تحقیق ۲۵۰۰ سرپرست خانوارهای روستایی ساکن در ۳۸ روستا بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان، ۳۰۰ خانوار از طریق نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای انتخاب شدند. ابزار جمع­آوری داده­ها در این پژوهش، پرسشنامه ساختارمند و محقق ساخته بود. روایی ابزار تحقیق با استفاده از پانل متخصصان تایید شد. همچنین پایایی ابزار تحقیق با انجام پیش­آزمون در خارج از منطقه مورد مطالعه و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (۹۰۳/۰-۹۱۴/۰) مورد تایید قرار گرفت. در تحلیل یافته­ها از فاصله انحراف معیار از میانگین بهره گرفته شد. نتایج نشان داد به طور کلی آسیب­پذیری بیش از ۴۰ درصد پاسخگویان در حد متوسط، آسیب­پذیری حدود ۲۵ درصد پاسخگویان در حد زیاد، آسیب­پذیری حدود ۱۵ درصد پاسخگویان در حد بسیار زیاد و در نهایت آسیب­پذیری حدود ۱۰ درصد پاسخگویان در حد بسیار کم بوده است. به منظور کاهش آسیب­پذیری خانوارهای روستایی، تعیین قیمت تضمینی برای محصولات کشاورزی توسط سازمان جهاد کشاورزی و نیز تدوین الگوی کشت در منطقه توسط کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی پیشنهاد می­گردد.

کلیدواژه ها:

Vulnerability ، shocks ، trends ، seasonality ، rural households. ، آسیب پذیری ، تکانه ها ، روندها ، شرایط فصلی ، خانوار روستایی ، معیشت پایدار.