روابط بین صفات زراعی و فنولوژیک در لاین های خالص حاصل از تلاقی بین ارقام روشن و سبلان گندم نان

     به منظور بررسی روابط بین عملکرد دانه و برخی از صفات زراعی مهم، در لاین­های خالص از تلاقی روشن × سبلان و تعیین صفات موثر بر عملکرد دانه و بررسی اثر مسثقیم و غیر­مستقیم اجزای عملکرد بر عملکرد دانه جهت گزینش غیر­مستقیم، ۲۶۵ لاین به همراه سه شاهد (روشن، سبلان، مهدوی) در مزرعه دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی ۹۲-۱۳۹۱  در قالب طرح آگمنت مورد آزمون قرار گرفتند. تفکیک متجاوز معنی­داری در اجزای عملکرد و عملکرد دانه در بین لاین­ها مشاهده گردید. عملکرد دانه در واحد سطح با تمام اجزای عملکرد همبستگی معنی­داری داشت. در رگرسیون گام­به­گام چهار صفت وزن سنبله ­های بوته، تعداد پنجه بارور در بوته، وزن دانه در سنبله اصلی و تعداد دانه در بوته وارد مدل شدند که در مجموع ۷/۶۳ در­صد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند و اولین صفتی که در مدل وارد شد وزن سنبله در بوته بود که بیشترین تغییرات عملکرد دانه را توجیه ­نمودند. طبق نتایج تجزیه ضرایب مسیر وزن سنبله­ها در بوته بیشترین اثر مستقیم (۳۳۶/۰) را با عملکرد دانه داشت و بیشترین اثر غیر­مستقیم را نیز تعداد دانه در بوته از طریق همین صفت بر روی عملکرد دانه داشت (۲۹/۰). از بین صفاتی که وارد مدل رگرسیونی شدند، وزن سنبله­ها در بوته به دلیل همبستگی بالا با عملکرد دانه و بالاترین اثر مستقیم و همچنین بالاترین کارایی گزینش غیر­مستقیم (۳۵/۱)، به عنوان موثرترین صفت در بهبود عملکرد معرفی گردید.

کلیدواژه ها:

Bread wheat ، Correlation ، Correlation response ، Path analysis ، Step by step regression ، پاسخ به گزینش غیر مستقیم ، تجزیه مسیر ، رگرسیون گام به گام ، ضرایب همبستگی ، گندم نان