واکنش جوانه زنی و صفات گیاهچه ای ژنوتیپ های بومی عدس به تنش خشکی و شوری و تجزیه علیت وزن گیاهچه تحت شرایط آزمایشگاهی

      به­منظور ارزیابی اثر  تنش­های خشکی و شوری روی جوانه­زنی ژنوتیپ­های بومی عدس، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار با استفاده از ۳ فاکتور (تنش خشکی، تنش شوری و ژنوتیپ­های عدس) در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. سطوح فاکتورهای آزمایش شامل: دو سطح تنش خشکی ( شاهد با آب مقطر و تنش خشکی ۸- بار، القایی توسط محلول پلی­اتیلن گلیکول ۶۰۰۰)، سه سطح شوری (شاهد با آب مقطر، شوری ۲ و ۴ دسی ­زیمنس بر متر با استفاده از آب شور دریاچه ارومیه) و ۱۵ ژنوتیپ عدس بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش سه جانبه ژنوتیپ × تنش شوری × تنش خشکی برای کلیه صفات معنی­دار بود که نشان دهنده تاثیر متفاوت اعمال توام سطوح مختلف تنش شوری و خشکی روی ژنوتیپ­ها می­باشد. مقایسه میانگین صفات نشان داد که با افزایش سطوح خشکی و شوری از ارزش اکثر صفات جوانه ­زنی و گیاهچه ­ای در ژنوتیپ­ها کاسته شد، اما میزان کاهش در بین ژنوتیپ­ها متفاوت بود، به­ طوری­که ژنوتیپ­های کلیبر و شاوی ورزقان کمترین میزان کاهش صفات مربوط به گیاهچه را نشان دادند. نتایج تجزیه رگرسیونی و علیت برای وزن تر گیاهچه نشان داد که صفت طول ریشه­چه با بیشترین اثرات مستقیم، نقش موثری در افزایش میزان وزن تر گیاهچه در شرایط تنش شوری و خشکی داشتند.  

کلیدواژه ها:

Drought ، Lentil ، Path analysis ، Regression ، Salinity ، تجزیه علیت ، خشکی ، شوری ، عدس ، رگرسیون