اثرات بوم شناختی جاده های جنگلی بر برخی متغیرهای رویشی و خاکی ذخیره گاه جنگلی بادام کوهی Amygdalusscoparia Spach)) بخش زرین آباد دهلران

     احداث جاده­های جنگلی شرایط خاصی را در حاشیه آنها ایجاد می­کند که این شرایط دارای جنبه­های مثبت و منفی است. این مطالعه به بررسی جنبه­های بوم­شناختی جاده­های جنگلی در ذخیره­گاه جنگلی بادام کوهی زرین­آباد دهلران پرداخته است. بعد از انتخاب مکان مناسب برای نمونه­برداری، سه خط­نمونه در جهت عمود بر محور جاده و در دو طرف آن پیاده شد. در هر خط­نمونه چهار قطعه­نمونه مربعی شکل (۱۰×۱۰ متر) که به فواصل یک، بیست، هشتاد و دویست متر از جاده قرارگرفته بودند، انتخاب شدند. همچنین فاصله بین خط­نمونه­ها ۹۰ متر بود. جهت دستیابی به هدف مطالعه، در داخل هر قطعه­نمونه متغیرهای رویشی نظیر قطر یقه، ارتفاع و تاج پوشش درختان و همچنین متغیرهای خاکی نظیر هدایت الکتریکی، اسیدیته، وزن مخصوص ظاهری، بافت، کربن آلی و نیتروژن خاک ثبت شدند. یافته­های تحقیق نشان داد که جاده­سازی بر متغیر تاج پوشش در فاصله یک متری، بر متغیر قطر یقه در فواصل یک و بیست متری و بر متغیر ارتفاع نیز در فواصل یک و هشتاد متری از جاده اثر معنی­دار (۰۵/p <) داشته است. همچنین متغیرهای کربن آلی و نیتروژن خاک در فاصله یک متری با فواصل بیست، هشتاد و دویست متری از جاده اختلاف معنی­داری را در سطح اطمینان ۹۵ درصد نشان داده است. به طوری که بیشترین مقادیر این متغیرها در فاصله بیست متری از جاده مشاهده شد (به ترتیب ۶۸/۱%، ۲۱/۰% و ۲۸/۸). با افزایش فاصله از جاده میزان هدایت الکتریکی کاهش و اسیدیته خاک افزایش  یافته بود که البته این تغییرات معنی­دار نبودند. همچنین تاثیر جاده­سازی بر متغیرهای ذرات تشکیل دهنده خاک و وزن مخصوص ظاهری خاک نیز بی­اثر بوده است. به طور کلی نتایج این تحقیق اثرات جاده­های جنگلی بر متغیرهای رویشی نظیر قطر یقه، ارتفاع و تاج پوشش و همچنین متغیرهای ادافیکی نظیر کربن آلی و نیتروژن خاک را مورد تایید قرار داد.

کلیدواژه ها:

Amygdalus scoparia forest reserve ، Destruction ، Forest road construction ، Organic Carbon ، جاده سازی ، کربن آلی ، تخریب ، ذخیره گاه بادام کوهی