تعیین ضریب ایمنی جزئی (γM) مربوط به مشخصات مصالح بنایی تاریخی ایرانی با لحاظ نمودن عدم قطعیت

طبق تعریف آیین نامه یوروکد، γM ضریب ایمنی جزئی مربوط به مشخصات مصالح با لحاظ نمودن عدم قطعیت در هندسه و مدلسازی است که مقدار طراحی برای مشخصات مصالح از تقسیم مقدار واقعی مشخصات مصالح بر این ضریب مشخص می شود. در این تحقیق، مقادیر این ضریب جزیی مربوط به مشخصات مصالح بنایی تاریخی ایران، تعیین گردیده است. برای این منظور، رفتار نمونه های مختلف دیوارهای برشی بنایی (با ضخامت ثابت) تحت بارگذاری برشی درون صفحه ای و پیش فشار ثابت با چهار نسبت ابعادی ارتفاع به دهانه متفاوت و شش حالت مختلف از قیودات جانبی، ناشی از اثر دیوارهای جانبی و سقف، تحت تحلیل های غیرخطی پوش آور، با لحاظ نمودن اثر عدم قطعیت برای دو پارامتر مدول الاستیسیته مصالح و ضخامت دیوار، بصورت عددی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش نسبت ابعادی، ظرفیت باربری برشی دیوارها کاهش و مقدار ضریب ایمنی جزئی γM افزایش می یابد، این درحالی است که با افزایش قیدهای مرزی ناشی از اثر دیوارهای جانبی و سقف، ظرفیت باربری جانبی دیوارها افزایش و مقدار ضریب ایمنی جزئی γM کاهش می یابد. در نهایت، ضریب جزیی γM با لحاظ نمودن عدم قطعیت، برای مشخصات مکانیکی مصالح بنایی تاریخی ایرانی در دیوارهای برشی در بازه ۱/۱ تا ۸/۱ تعیین گردید. تاثیر بیشتر مولفه ی افقی (سقف)، نسبت به وجود یک مولفه قائم (دیوار جانبی)، در مقیدترکردن دیوار برشی و افزایش ظرفیت برشی آن نیز در این تحقیق مشاهده گردید. هم چنین ملاحظه گردید که کاهش در سختی برشی اولیه دیوارها با افزایش نسبت ابعادی دیوار قابل ملاحظه بود، درحالیکه این پارامتر با تغییر در مولفه های جانبی قیودات مرزی دیوار تغییرات اندکی داشت.

کلیدواژه ها:

دیوار برشی بنائی ، مصالح بنایی ایرانی ، قیودات جانبی ، عدم قطعیت ، تحلیل پوش آور غیرخطی ، ظرفیت باربری برشی ، ضریب جزئی ایمنی مصالح (γM)