تغییرات مکانی تجدید حیات و تنوع گونه های درختی در جنگل های زاگرس، مطالعه موردی: جنگل های گهواره در استان کرمانشاه

تجدید حیات یکی از مهم­ترین پدیده­های متغیر در اکوسیستم­های جنگلی و از مهم­ترین عوامل توسعه و پایداری جنگل ها می باشد. به منظور بررسی تغییرات مکانی تنوع تجدید حیات و تنوع گونه­های درختی، تحقیق حاضر در جنگل های گهواره در استان کرمانشاه انجام گرفت. نمونه­برداری در ۶۷ قطعه نمونه به مساحت ۴۰۰ مترمربع با استفاده از شبکه آماربرداری ۱۰۰ متر×۱۰۰ متر انجام شد. در هر قطعه نمونه تعداد، نوع گونه­های درختی و تجدید حیات جنسی (پایه­هایی با قطر کمتر از ۵/۷ سانتی­متر) در سطح کل پلات و تجدید حیات غیرجنسی(نوع گونه، مبدا رویشی (پاجوش و ریشه جوش)) در یک چهارم پلات (پلات ۱۰۰ مترمربعی) ثبت شدند. بررسی همبستگی مکانی با استفاده از زمین­آمار(واریوگرام و واریوگرام دو جانبه) صورت گرفت. نتایج بیانگر آن است که همه متغیرهای مورد بررسی به جز یکنواختی (شاخص Sheldon) درختان و یکنواختی تجدید حیات جنسی دارای ساختار مکانی می­باشند. دامنه تاثیر متغیرها در محدوده های نسبتا بزرگ رخ داده که دلالت بر ساختار مکانی گسترده، پراکنش یکنواخت و در حقیقت پیوستگی مکانی بیشتر در مقادیر موردنظر است. واریوگرام­های دو جانبه، ارتباط مکانی قوی را در مورد تنوع تجدید حیات جنسی با تنوع درختان و تنوع و غنای تجدید حیات غیرجنسی با فراوانی درختان نشان می­دهند.

کلیدواژه ها:

Cross-variogram ، Regeneration ، Semivariogram ، Species diversity ، Spatial pattern. ، واریوگرام ، تجدید حیات ، واریوگرام دوجانبه ، تنوع گونه ای ، الگوی مکانی