کاربرد شاخص مکانی آشفتگی جاده ای (SPROADI) در ارزیابی اثرات اکولوژیک جاده ها در مقیاس سیمای سرزمین (مطالعه موردی: شرق استان اصفهان)

توسعه جاده ها می تواند تاثیرات زیانباری برروی زیستگاه های طبیعی و گونه های با ارزش حفاظتی که در آنها زیست می کنند، داشته باشند. قطعه قطعه شدن زیستگاه به لکه های کوچک و مجزا، می تواند به کاهش چشمگیر جمعیت گونه ها منجر شود. بنابراین، نیاز است که مطالعاتی مناسب با هدف کمی نمودن اثرات اکولوژیک جاده ها در مقیاس سیمای سرزمین انجام شوند. در این مطالعه، از شاخص مکانی آشفتگی جاده ای Spatial Road Disturbance Index) :SPROADI)، به منظور ارزیابی اثرات اکولوژیک شبکه جاده ها در شرق استان اصفهان استفاده شد. منطقه مورد مطالعه، شامل پناهگاه حیات وحش عباس آباد و پارک ملی سیاه کوه بوده که در زمره مهمترین زیستگاه ها برای یوزپلنگ آسیایی (گونه به شدت در معرض خطر در لیست قرمز (IUCN محسوب می شوند. شاخص SPROAD، یکی از جدیدترین شاخص های سیمای سرزمین می باشد، که به منظور کمی کردن اثرات اکولوژیک شبکه جاده ها از سه زیرشاخص شدت ترافیک، اثر همسایگی (حاشیه) و درجه قطعه قطعه شدگی استفاده می کند. نتایج حاصل از کمی کردن شاخصSPROAD، نشان داد که شدت آشفتگی حاصل از شبکه جاده ها، بین ۰ تا ۵۳/۵۴ می باشد و ۱۲ درصد از پناهگاه حیات وحش عباس آباد و بخش وسیعی از زیستگاه های مطلوب یوزپلنگ آسیایی تحت تاثیر شبکه جاده ها قرار گرفته اند، که نشان دهنده یک هشدار برای این گونه به شدت در معرض خطر می باشد. 

کلیدواژه ها:

Conservation ، Habitat fragmentation ، Landscape Index ، Roads ، SPROADI. ، حفاظت ، قطعه قطعه شدن زیستگاه ، شاخص سیمای سرزمین ، جاده ها ، SPROADI