مفهوم و مولفه های دینداری خودمحور در قرآن کریم

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 401

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QHS-15-1_012

تاریخ نمایه سازی: 11 مهر 1400

چکیده مقاله:

دین هنگام دگردیسی از صورت الهی به صورت انسانی متلون و متنوع می شود و در قالب های جدیدی به نام سنخ های دین داری ظهور می کند. این مقاله بر آن است تا با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی به مطالعه ی یکی از جلوه های دین داری در قرآن کریم به نام  خودمحوری، در قالب سه مولفه؛ عدم سیادت دین، توجیه و گزینش بپردازد. یافته های به دست آمده موید آن است که فرد دین دار با عملکردهایی از جمله ارجح دانستن تشخیص خود بر تشخیص مرجع های دینی، توجیه عملکردهای خودمحورانه و برخوردهای گزینشی و انتخابی، قسمتی از مسیر دین داری را بدون راهنما طی می کند. این عملکرد موجب آسیب رسانی به حیات فردی و اجتماعی دین می شود. زیرا این افراد از یک سو به خاطر عدم درکی جامع از دین، مسیر دین داری را همراه با خطا می پیمایند، و از سویی دیگر با ظهور این درک های ناقص در فضای عمومی اجتماع، موجودیت و موضوعیت کامل دین خدشه دار می گردد و زمینه برای تحزب و فرقه گرایی به وجود می آید. نتیجه اینکه دین داری خودمحور سیادت دین را در متن زندگی انسان به حاشیه می راند و در تقابل با مبنایی ترین مبحث دین داری در قرآن کریم یعنی «تسلیم» قرار دارد.

کلیدواژه ها:

تدین ، دین داری خودمحور ، سیادت دین ، آسیب شناسی دین داری

نویسندگان

سهراب مروتی

استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

بهروز سپیدنامه

استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

صدیقه کرمی

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آذربایجانی، مسعود (۱۳۹۳)، مقیاس سنجش دین داری (تهیه و ساخت ...
  • ابن عاشور، محمدطاهر (۱۴۲۰)، تفسیر التحریر و التنویر، بیروت: موسسه ...
  • ابوزهره، محمد (بی تا)، زهره التفاسیر، بیروت: دار الفکر ...
  • اخوان کاظمی، بهرام (۱۳۸۸)، «حزب و تحزب در اندیشه اسلامی»، ...
  • ایمان، محمد تقی؛ نوشادی، محمودرضا (۱۳۹۴)، «تحلیل محتوای کیفی»، مجله ...
  • بادفر، رحمت (۱۳۹۴)، گونه شناسی سبک های دین داری مسلمانان ...
  • بدوی، عبدالرحمن (۱۳۸۳)، دفاع از قرآن در برابر آرای خاور ...
  • بغوی، حسین بن مسعود (۱۴۲۰)، تفسیر البغوی المسمی معالم التنزیل، ...
  • بهروز، احمد (۱۳۵۹)، تاریخ ادبیات عرب، تهران: شفق ...
  • توسلی، غلامعباس؛ مرشدی، ابوالفضل (۱۳۸۵)، «بررسی سطح دین داری و ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۳)، دین شناسی، قم: انتشارات اسراء ...
  • چرم دوز، زهره (۱۳۹۳)، مقایسه دین داری دین داری تکلیف ...
  • حاجیانی، ابراهیم (۱۳۸۳)، «بررسی جامعه شناختی فرقه گرایی مذهبی و ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۹)، وسائل الشیعه، قم: موسسه ...
  • حسن پور، آرش؛ شجاعی زند، علیرضا (۱۳۹۳)، «گونه شناسی دین ...
  • مطالعه وضعیت دین ورزی جوانان با تأکید بر دینداری خودمرجع (ارائه یک نظریه زمینه ای) [مقاله ژورنالی]
  • حسینی همدانی، محمد (۱۴۰۴)، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تهران: ...
  • حقی برسوی، اسماعیل بن مصطفی (بی تا)، تفسیر روح البیان، ...
  • خاتمی، احمد (۱۳۷۰)، فرهنگ علم کلام، تهران: انتشارات صبا ...
  • خسروانی، علیرضا (۱۳۹۰ق)، تفسیر خسروی، تهران: کتابفروشی اسلامیه ...
  • خطیب، عبدالکریم (۱۴۲۴)، التفسیر القرآنی للقرآن، بیروت: دار الفکر العربی ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۱۲)، المفردات فی غریب القرآن، ...
  • زحیلی، وهبه (۱۴۱۱)، التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعه و ...
  • زمخشری، محمود بن عمر (۱۴۰۷)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل ...
  • سپیدنامه، بهروز (۱۳۹۷)، سنخ شناسی سبک های دین داری دانشجویان ...
  • سعدی، عبدالرحمن (۱۴۰۸)، تیسیر الکریم الرحمن فی تفیسر کلام المنان، ...
  • شاه عبدالعظیمی، حسین (۱۳۶۳)، تفسیر اثنی عشری، تهران: نشر میقات.شجاعی ...
  • شجاعی زند، علیرضا (۱۳۸۸)، جامعه شناسی دین، تهران: نشرنی ...
  • شجاعی زند، علیرضا (۱۳۹۱)، «مبنای ساخت مدل برای سنجش دین ...
  • شرف الدین عاملی، سید عبدالحسین (۱۳۸۴)، النص و الاجتهاد، طلیعه ...
  • شیروانی، علی (۱۳۹۰)، «بررسی تعاریف دین از منظری دیگر»، فصلنامه ...
  • صادقی تهرانی، محمد (۱۴۰۶)، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و ...
  • طالبان، محمدرضا (۱۳۸۰)، دین داری و بزهکاری در میان جوانان، ...
  • طالقانی، محمود (۱۳۶۲)، پرتوی از قرآن، تهران: شرکت سهامی انتشار ...
  • طباطبایی، سید محمد حسین (۱۴۱۷)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (بی تا)، تفسیر مجمع البیان، تهران: ...
  • طبری، محمد بن جریر (۱۴۱۲)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • طریحی، فخر الدین (۱۳۷۵)، مجمع البحرین، تهران: دفتر نشر فرهنگ ...
  • طنطاوی، محمد سید (۱۹۹۷م)، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، قاهره: نهضه ...
  • طوسی، محمد بن حسن (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، ...
  • طیب، عبدالحسین (۱۳۶۲)، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: اسلام ...
  • عترت دوست، محمد (۱۳۹۷) «تحلیل محتوای کیفی شبکه معنایی ...
  • علم الهدی، علی بن حسین (۱۴۲۰)، امالی المرتضی، قاهره: دارالفکر ...
  • الفاخوری، حنا (۱۳۶۶)، تاریخ ادبیات زبان عربی از عصر جاهلی ...
  • فضل الله، محمد حسین (۱۴۱۹)، من وحی القرآن، بیروت: دار ...
  • فلیک، اووه (۱۳۸۸)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، ...
  • قاسمی، جمالالدین (۱۴۱۸)، تفسیر القاسمی المسمی محاسن التاویل، بیروت: دار ...
  • قرائتی، محسن (۱۳۸۸)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از ...
  • قرشی بنایی، علی اکبر(۱۴۱۲)، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیه ...
  • قرطبی، محمد بن احمد (۱۳۶۴)، الجامع لاحکام القرآن، تهران: ناصر ...
  • قطب، سید (۱۴۲۵)، فی ظلال القرآن، بیروت: دار الشروق ...
  • کاشانی، فاطمه؛ مستفید، حمیدرضا (۱۳۹۴)، «آسیب شناسی دین داری در ...
  • کریمی، محمود؛ مهمان نواز، علی (۱۳۸۸)، «مقایسه تحلیلی نظام اخلاقی ...
  • کنیگ، ساموئل (۱۳۵۵)، جامعه شناسی، ترجمه مشفق همدانی، تهران: امیرکبیر ...
  • کوهی، احمد و مهدی شریفی (۱۳۹۶)، آینده دین داری در ...
  • محدثی، حسن (۱۳۹۱)، «رشد میدان های مستقل»، مجله مهرنامه، شماره ...
  • مدرسی، محمدتقی (۱۴۱۹)، من هدی القرآن، تهران: دار محبی الحسین ...
  • مغنیه، محمدجواد (۱۴۲۴)، التفسیر الکاشف، قم: دار الکتاب الاسلامی ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۱)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیه ...
  • نهاوندی، محمد (۱۳۸۶)، نفحات الرحمن فی تفسیر القرآن، قم: موسسه ...
  • هاشمی رفسنجانی، اکبر (۱۳۸۶)، تفسیر راهنما، قم: بوستان کتاب ...
  • الیاده، میرچا (۱۳۷۲)، دین پژوهی، ترجمه بهاء الدین خرمشاهی، تهران: ...
  • نمایش کامل مراجع