بھینه سازی ضریب انتقال درسیستم ھای انتقال سیلاب ھا و حمل رسوبات برای حوضه آبریز رودخانه سراوان

بررسی وانالیز سیستم ھای انتقال جریان آب و رسوب بطورواقع بینانه طوریکه درحوضه ھای ابریزخشکی جون منطقه مورد مطالعه اتفاق می افتد ازاھداف این اثرتحقیقی است. بخاطرپیچیده بودن طبیعت حوضه ھای ھیدرولوژی ودرعین حال با اھمیت بودن استفاده بھینه ازمنابع موجود اھتمام مضاعفی مورد نیازمحققین و مھندسین ومدیران اجرایی در این زمینه ھاست. سیلاب ھای حوضه ابریز مناطق کویری و خشک ھمانند منطقه مورد مطالعه باعث حمل رسوبات درابراھه ھا وخسارات وارده به طبیعت، کشاورزی و سازه ھای آبی ساخته شده برروی رودخانھ ھا می شوند، بررسی وکنترل خرابی ھای ناشی از سیلابھا از اھداف اولیه ومھم مھندسان ھیدرولیک ازجمله این تحقیق می باشد. از طرفی تحقق یافتن واجرای این امور، نیازمند شناخت کامل ھندسه رودخانه، ھیدرولیک و وضعیت جریان در ھر نقطه از منطقه تحت مطالعه است. بنابراین، جھت شبیه سازی انتقال سالم و پیوسته جریان اب و رسوب رواناب ھا و سیلاب ھا به رودخانه ھا، استفاده از مدلھای فیزیکی و ریاضی معمول بوده که با توجه به طول زیاد رودخانه، ساخت مدل فیزیکی، اقتصادی و عملی نمی باشد. بدین منظور، استفاده از مدل ھای ریاضی متداول تر میباشد. در این تحقیق، از مدل ھای ریاضی توسعه داده شده توسط محقق، استفاده شده است. تجربه استفاده از مدل ھای ریاضی نشان داده است که در صورت انتخاب مناسب پارامترھای لازم،  نتایج  مطلوبی که منطبق با واقعیت باشد بدست می آید. آنالیز فاکتورمھم انتقال جریان رواناب ھا و سیلاب ھای حوضه وجریان اب ورسوب رودخانه در دوحالت داهمی و غیر داهمی ، وقابلیت بررسی تغییر فرم بستر رودخانه توسط توابع انتقال رسوب مختلف ازجمله توانایی ھای مدلھای مورد بحث می باشد. با توجه به گستردگی و پراکندگی داده ھا در حوضه مورد مطالعه، برای اینکه مدل با واقعیت بیشتری انطباق داشته باشد، مدل کالیبره گردیده است. درانتقال جریان اب و رسوب فاکتورمقاومت جریان ازجمله قیدھایی وفاکتورھایی است که بیشترین تاثیر را در روند انتقال جریان سیلابھا ازسطح حوضه دارند، ضریب مانینگ ھم از جمله انھا می باشد. لذا، کالیبره کردن مدل با تغییر این ضریب تا رسیدن به انطباق با حالت واقعی صورت پذیرفته است. پس از آن، پارامترھای مھم رسوب درازدواج با ھیدرولیک جریان وبرای سیلابھای با دوره بازگشت شاخص تعیین گردیده و پس از بررسی نتایج، تاثیر تغییر این پارامترھا مورد ارزیابی قرار گرفته است. در ارتباط با بررسی تغییر فرم بستر رودخانه تحت تاثیر سیلاب ھای مربوط به چندین سال متوالی، از بین توابع مھم انتقال رسوب دو تابع ایکرز- وایت و یانگ، کھ بیشترین تطابق را با شرایط حاکم در رودخانه مورد بحث داشتند، انتخاب گردید و پس از بررسی ھای صورت گرفته، بھترین تابع، مشخص شده و سپس، آنالیز حساسیت بر روی تابع مورد نظر صورت پذیرفت و میزان حساسیت تابع به فاکتورھای اساسی حاکم در معادلات انتقال جریان اب ورسوب، تعیین گردیده است. 

کلیدواژه ها:

مدل آنالیز حساسیت ، بھینه سازی فاگتورضریب انتقال اب ورسوب