رابطه تصویر بدنی و نمایه توده بدنی با بهداشت روانی در چارچوب تحول

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت ویژه تحول جسمانی و ارتباط آن با تحول روان­ شناختی در دوران نوجوانی، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تصویر بدنی و نمایه توده بدنی با بهداشت روانی در چارچوب تحول در دختران بود. روش: طرح پژوهش حاضر تحلیلی مقطعی و از نوع همبستگی است. جامعه­آماری شامل تمامی دانش ­آموزان دختر ۱۶-۱۱ ساله شهر تهران بود که در سال تحصیلی ۹۴-۱۳۹۳در مقطع پنجم ابتدایی، هشتم دبیرستان و دهم دبیرستان مشغول به تحصیل بودند. دانش ­آموزان کلاس پنجم به عنوان اوایل نوجوانی، دانش ­آموزان کلاس هشتم دبیرستان به عنوان میانه و دانش ­آموزان کلاس دهم دبیرستان به ­عنوان انتهای نوجوانی در نظر گرفته شدند. نمونه ­ای به حجم ۳۸۴ نفر با روش نمونه ­گیری تصادفی خوشه­ ای انتخاب و به پرسشنامه­ های نگرانی درباره تصویر بدنی (لیتنتون و همکاران، ۲۰۰۵)، نمایه توده بدنی (لیتلتون، آکسوم و پوری، ۲۰۰۵)، و سلامت عمومی کلبرگ و هیلیر (۱۹۷۹) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ­ها از آزمون­های ضریب همبستگی و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. یافته­ ها: نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر تصویر بدنی قوی­ ترین پیش­ بینی­ کننده است که به تنهایی ۲۱ درصد از واریانس سلامت­ عمومی را تبیین می­ کند. همچنین نتایج تحلیل داده ­ها نشان داد بین متغیرهای تصویر بدنی و نمایه توده بدنی با بهداشت روانی در دختران در دوره ­های مختلف تحول تفاوت معناداری وجود دارد (۰/۰۱>p). نتیجه ­گیری: باتوجه به نتایج پژوهش حاضر می توان گفت که بین تصویر بدنی و نمایه توده ­بدنی با بهداشت روانی در دختران نوجوان رابطه وجود دارد و در سطح مقایسه تحولی، انجام مداخله برای بهبود تصویر بدنی می ­تواند در کانون توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Body image ، body mass index ، mental health ، teenage girls ، تصویر بدنی ، نمایه توده بدنی ، بهداشت روانی ، دختران نوجوان