تاثیرآموزش برنامه تحول هیجانی بر مقبولیت اجتماعی و تنظیم شناختی هیجان کودکان

زمینه و هدف: نتیجه مطالعات حاکی از آن است که مجموعه­ای از عناصر هیجانی، شناختی، و اجتماعی در تحول شناختی هیجانی کودکان نقش مهمی ایفا می­کنند. بدین ترتیب پژوهش حاضر با هدف تاثیر آموزش تحول هیجانی بر مقبولیت اجتماعی و تنظیم شناختی هیجان کودکان انجام شد. روش: طرح این پژوهش، آزمایشی از نوع پیش­آزمون پس­آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری شامل تمامی دانش­آموزان دختر ۸ تا ۱۲ ساله غرب شهر تهران در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ در مقطع دوم تا ششم ابتدایی بود. نمونه مورد مطالعه شامل ۳۰ دانش­آموز از جامعه آماری مذکور بود که به روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای چند­مرحله­ای انتخاب شده و به تصادف در دو گروه آزمایش وگواه (۱۵ دانش آموز در هر گروه) جایدهی شدند. برای جمع­آوری داده­ها در این مطالعه از پرسشنامه­ مقبولیت اجتماعی کودکان دبستانی (فورد و رابین، ۱۹۷۰) و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان کودکان (گارنفسکی و همکاران، ۱۹۹۹) استفاده شد. در مرحله پیش­آزمون، هر دو گروه با استفاده از ابزارهای ذکر شده مورد ارزیابی قرار گرفتند و سپس برنامه آموزشی تحول هیجانی در یک دوره ۱۲ جلسه­ای (به صورت دو جلسه در هفته و هر جلسه ۶۰ دقیقه) برای گروه آزمایش اجرا شد و افراد گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. داده­های جمع­آوری شده با تحلیل کوواریانس توسط نرم­افزار spss تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده­ها نشان داد میزان مقبولیت اجتماعی (۰۱/۰>,P۵۹۱/۱۰=F) و تنظیم هیجان مثبت (۰۱/۰>, P ۹۵۰/۲۶=F) در گروه آزمایش بعد از انجام آموزش­های تحول هیجانی، افزایش یافته و میزان تنظیم هیجان منفی آنها،کاهش یافت (۰۱/۰>,P۸۸۷/۱۵=F). نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده در این مطالعه می­توان نتیجه گرفت که اگر آموزش مهارت­های تحول هیجانی به طور مداوم و متناسب با توانایی کودک انجام شود، کودکان می­توانند رفتارهای مناسب­تر و اجتماعی­تری را ابراز کنند. همچنین مهارت­های تحول هیجانی، دسترسی افراد را به هیجان­های زیربنایی تسهیل کرده و در نتیجه می­توانند موجب ماندگاری رفتار مطلوب، از بین­ رفتن رفتارهای سازش­­نایافته و ارتقاء مقبولیت­ اجتماعی شوند.

کلیدواژه ها:

Emotional development ، social acceptance ، cognitive emotion regulation ، تحول هیجانی ، مقبولیت اجتماعی ، تنظیم شناختی هیجان