اثربخشی حساسیت زدایی منظم و خودتنظیمی بر وابستگی دانش آموزان به اینترنت

زمینه و هدف: یکی از عوامل بیرونی تاثیرگذار بر افت تحصیلی، استفاده افراطی از ابزارهای دیجیتالی است. در این میان استفاده از اینترنت شایع­ترین مشغولیت در دانش­آموزان محسوب می­ شود. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی حساسیت­ زدایی منظم و خود­تنظیمی بر وابستگی دانش ­آموزان به اینترنت بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه­ آزمایشی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه گواه بود. با نمونه­ گیری هدفمند، ۴۵ دانش­آموز در سال تحصیلی ۹۸- ۱۳۹۷ از شهرستان رشت با بیشترین نمرات در پرسشنامه اعتیاد به اینترنت کیمبرلی یانگ (۱۹۹۵) انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه جایدهی شدند. پس از ۱۲ جلسه مداخله حساسیت­ زدایی منظم و خودتنظیمی، مجددا پرسشنامه اعتیاد به اینترنت اجرا شد. داده ­های آماری با استفاده از تحلیل کوواریانس تک­ متغیره و ویرایش ۲۱ نرم­افزار آماری SPSS تحلیل شدند. یافته­ ها: نتایج نشان داد آموزش حساسیت­ زدایی منظم و خودتنظیمی بر وابستگی دانش ­آموزان به اینترنت موثر بوده است. همچنین خودتنظیمی بیشتر از حساسیت­ زدایی منظم بر وابستگی به اینترنت دانش ­آموزان اثر داشته است (۰/۰۰۱>P). نتیجه ­گیری: حساسیت­ زدایی منظم با تغییرات رفتاری، و خودتنظیمی با ایجاد تغییرات شناختی، موجبات کاهش وابستگی به اینترنت را فراهم می­ آورد؛ بنابراین می­ توان از آموزش حساسیت­ زدایی منظم و خودتنظیمی در کاهش وابستگی به اینترنت دانش ­آموزان بهره برد.

کلیدواژه ها:

Systematic desensitization ، self-regulation ، internet dependence ، students ، حساسیت زدایی منظم ، خودتنظیمی ، وابستگی به اینترنت ، دانش آموزان