تبیین ارتباط گسترش شهرنشینی و تغییرات اقلیمی ازمنظر توسعه پایدار

شهرنشینی عبارت است از تغییراتی در سازمان اجتماعی سکونتگاه های انسانی که نتیجه افزایش تمرکز و تراکم جمعیت است. گسترش شهرنشینی مسائل زیست محیطی و اجتماعی عمدهای را به بار می آورد. تبدیل فضاهای باز حومه شهرها به مناطق مسکونی سبب از بین رفتن زیستگاه های طبیعی، نابودی فضاهای تفریحی و افزایش تقاضای محصولات کشاورزی شده و درنهایت منجر به آسیب های مخرب زیست محیطی و تغییر اقلیم میشود. مسئله تغییر اقلیم یکی از چالشهای مهم قرن ۲۱ است که سبب تغییر در زندگی، حیات انسانها و اکوسیستم ها شده است. تغییر اقلیم به معنای تغییرات غیرقابل برگشت تدریجی در کره زمین، ناشی از اثر گازهای گلخانه ای است که گرم شدن آن را در پی دارد. توسعه شهرنشینی، رشد کلانشهرها، افزایش جمعیت شهرنشین و فعالیتهای صنعتی سبب آلودگیهای زیست محیطی فراوان و اثرات مخرب و زیانبار شده است. چالشهای زیست محیطی منجر به تغییرات چشمگیری در مشخصات فیزیکی سطح زمین، افزایش سطح انرژی گرمایی آزادشده و سبب تغییر اقلیم محلی در شهرهای بزرگ و صنعتی گردیده است. تغییر اقلیم ظهور و تقویت رویکردهایی چون توسعه پایدار را رقم زده است. این رویکرد بر استفاده از منابع موجود در راستای نیازهای کنونی بدون تضییع حق آیندگان و درواقع تعادل میان توسعه و محیط زیست است. هدف این پژوهش این است که از منظرتوسعه پایدار اثرات گسترش شهر و شهرنشینی بر چالشهای زیست محیطی و درنتیجه تغییرات اقلیمی زمین را موردمطالعه قرار دهد. روش تحقیق در این پژوهش، با توجه به ماهیت نظری آن، توصیفی- تحلیلی بوده و رویکرد آن کیفی است. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی- کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج بیانگر آن است که تغییر اقلیم نتیجه و ماحصل افزایش بیرویه بهرهبرداری انسان از طبیعت خارج از توان بازیابی است و رشد گسترده شهرها، افزایش جمعیت، و رشد استفاده از سوختهای فسیلی از مهمترین عوامل افزایش دمای کره زمین و بهتبع آن تغییرات اقلیمی است.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، گسترش شهرنشینی ، آلاینده های زیست محیطی ، اثر گلخانه ای ، خودترمیمی طبیعت