تعیین بهترین مدل پرایمینگ بذر برای بهبود جوانه زنی و بنیه گیاهچه گندمیان پایا

در اصلاح و احیاء مراتع توجه به مرحله جوانه زنی و استقرارگراس های پایا که حساس به تنشهای محیطی می باشد ضروری به نظر می رسد. بدین منظور تکنیک پرایمینگ بذر جهت بهبود سرعت جوانه زنی و بنیه گیاهچه پنج گراس چند ساله  فصل سرد مرتعی شامل Bromus confinis، Elymus elongatum، Agropyron pectiniform، Festuca ovinaو  Festuca arundinaceae با استفاده از ماده اسمتیک پلی اتیلن گلایکول (PEG ۸۰۰۰) در غلظتهای ۰، ۵/۰ ، ۱،  ۵/۱ ، ۲ و ۵/۲ مگاپاسکال (MP)  برای دوره­های نگهداری صفر، ۲، ۴، ۶ و ۸ روز (D) مورد ارزیابی قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در ۴ تکرار اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین تمامی عوامل مورد مطالعه و اثرات متقابل آنها برای سرعت جوانه زنی و اجزاء گیاهچه بسیار معنی داربود (P<۰.۰۱). تاثیر پرایمینگ بذر بر افزایش سرعت جوانه زنی نسبت به شاهد (بذر پرایم نشده) مثبت بود و به طور خاص برای گونه های  B. confinis، pectiniforme .A  و E. elongatum  (۲ روز نگهداری و ۲ مگاپاسکال) به ترتیب ۹/۱۲۷، ۸/۷۷ و ۵/۶۶ درصد افزایش و برای گونه F. arundinaceae (۶ روز و ۵/۱ مگاپاسکال) ۵/۹۶ % افزایش را سبب شد و کمترین تاثیر در گونه F. ovina ( ۴ روز و ۵/۲ مگاپاسکال) با ۱۵ % افزایش نسبت به شاهد  مشاهده شد. روابط رگرسیونی نشان داد که با افزایش غلظت PEG وزن خشک ریشه­چه و ساقه­چه برای تمامی گونه­ها به جز F. arundinaceaeو  F. ovinaکاهش یافت. همچنین بیشترین کاهش وزن خشک ریشه­چه و ساقه­چه را دو گونه دانه درشت  E. elongatum و  B. confinesبا افزایش دوره نگهداری بذر (بیشتر از دو روز) و کاهش غلظت PEG نشان دادند. به طورکلی نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش غلظت PEG تا حدود ۲ و ۵/۲ مگاپاسکال و کاهش مدت نگهداری بذر تا ۲ روز می­تواند در موفقیت تکنیک پرایمینگ بذر گراس­ها نقش موثرتری ایفا کند و شاید گونه­های دانه ریز پاسخ بهتری به پرایمینگ بذر جهت بهبود جوانه زنی و استقرار نسبت به دانه درشت نشان دهند.

کلیدواژه ها:

جوانه زنی و استقرار ، گراس فصل سرد ، پلی اتیلن گلایکول۸۰۰۰ PEG ، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه