کتاب «نقد کتب حدیث» در ترازوی نقد با تکیه بر آسیب های فقه الحدیثی

کتاب «نقد کتب حدیث» از آثار یکی از مولفان عصر حاضر است که در نویسنده آن به تصور خود، به معرفی احادیث جعلی موجود در منابع روایی شیعه پرداخته است. دقت در روش کاری مولف نشان می دهد که برخی روایات موجود در منابع روایی، به اشتباه مورد نقد قرار گرفته اند و به نادرستی به عنوان حدیث مجعول معرفی شده اند. مهم ترین علت این مساله عدم بهره بردن مولف از روش های فقه الحدیثی برای فهم محتوای روایات است. بدین معنی که گاه، محتوایی به روایت نسبت داده می شود که مراد جدی معصوم از بیان آن روایت نبوده است. همین درک ناقص موجب می شود که برداشت از روایت، با اصول عقلی یا آیات قرآنی معارض به نظر برسد. لذا مولف را وادار می سازد که به موضوع بودن روایت حکم کند. حال آن که در صورت رعایت موازین فقه الحدیثی به ویژه توجه به تشکیل خانواده حدیث، می توان مفهوم واقعی روایات را به درستی درک کرد و در صورت کشف چنین مفهومی، به طور طبیعی، تعارض پیش گفته ایجاد نخواهد شد و محتوای روایت نیز برای حدیث پژوه قابل استفاده خواهد بود. در این مقاله سعی شده است با طرح چند نمونه از نقدهای آقای طباطبایی به کتب حدیث، اشکالات ایشان در فهم حدیث به جهت عدم تشکیل خانواده حدیث یا سایر موازین فقه الحدیثی، مورد بررسی قرار گیرد و نشان داده شود که چنین نقدی، تا چه میزان می تواند خطرناک و مشکل آفرین باشد.

کلیدواژه ها:

نقد کتب حدیث ، مصطفی حسینی طباطبایی ، خانواده حدیث ، فقه الحدیث ، روایات موضوع