طعنه رندانه به حافظ شهر بررسی ایهام در تخلص شعری حافظ شیراز
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 204
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LSKU-7-18_001
تاریخ نمایه سازی: 28 شهریور 1400
چکیده مقاله:
ایهام و دوپهلوگویی ویژگی آشکار و شاید هویداترین صنعتی باشد که در سرودههای خواجه شیراز به کار رفته است. وقتی این شگرد بلاغی و زیباییشناختی با ویژگی اخلاقی، هنری و رمزی ممتازی به نام «رندانگی» همراه شود، فهم مقصود سخن خواجه، گونه گون، متناقض و گاه دیریاب میشود.
یکی از این ایهامهای رندانه در شعر خواجه شیراز ایهام در خود واژه «حافظ» است. نگارنده در جستار پیش رو نمونههایی از ابیات پایانی غزلهای خواجه را که در آن تخلص «حافظ» ذکر شده ارائه کرده است و با آوردن دلایلی بیان میکند که اگر در چنین نمونههایی منظور از «حافظ» را، حافظ قرآن شهر بدانیم، شاید به منظور شاعر نزدیکتر شده باشیم. مهمترین دلایل نگارنده برای اثبات این امر، دگرسانیهای برخی ابیات خواجه شیراز است؛ بدین معنی که کاتبان دیوان او گاه واژههای هموزن «زاهد، واعظ و حافظ» را به جای یکدیگر به کار بردهاند و گاه با توجه به حال وهوای کلی یک غزل، برداشت معنی حافظ قرآن یا حافظ حدیث شهر درستتر مینماید. بنابراین باید بر قاموس شخصیتهای منفور دیوان خواجه، «حافظ» را نیز افزود و او را درکنار کسانی چون زاهد، واعظ، شیخ، فقیه، امام شهر، ملکالحاج، مفتی، قاضی، صوفی، یرغو و... قرار داد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :