بررسی نحوه مواجهه تفسیری علامه طباطبایی و محمد شحرور با نظریه فرگشت انسان

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 220

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCJA-21-1_007

تاریخ نمایه سازی: 22 شهریور 1400

چکیده مقاله:

محمد شحرور در روشی مشابه با علامه طباطبایی بهره زیادی از قابلیت آیات در تفسیر خود برده است. این دو مفسر از نظریات علمی جدید غافل نبوده و در تفسیر آیات قرآن کریم متعرض این نظریات هم شده اند. نظریه «انتخاب طبیعی» داروین که امروزه با عنوان «نظریه ترکیبی فرگشت» مورد پذیرش زیست شناسان  قرار گرفته، توجه این دو مفسر را به خود جلب کرده است. ایده اصلی نظریه فرگشت یعنی خلقت تدریجی و اشتقاق موجودات زنده از نیاکانی مشترک، به یونان باستان برمی گردد و این ایده در کنار ایده رقیبش یعنی «ثبات انواع» پیش از نزول آیات قرآن کریم در محافل علمی مطرح بوده است.   این مقاله با روش تطبیقی نحوه مواجهه تفسیری علامه طباطبایی و محمد شحرور را با نظریه فرگشت انسان مقایسه کرده است. براساس دیدگاه علامه، ظهور نزدیک به صراحت آیات قرآن نشان می دهد که نسل انسان های کنونی به یک زوج یعنی آدم و همسرش می رسد که خود از پدر و مادری متولد نشده اند، اما علامه این برداشت را قطعی ندانسته و از امکان تاویل آیات مربوطه خبر می دهد. طباطبایی صریح ترین مستند خود را تشبیه شدن حضرت عیسی علیه السلام به حضرت آدم علیه السلام در قرآن می داند، حال آنکه به طور قطع نمی توان وجه تشبیه این دو پیامبر به یکدیگر را نداشتن پدر دانست و شواهدی تاریخی وجود دارد که دلیل این تشبیه، بشر و مخلوق بودن ایشان است.  شحرور معتقد است که نظریه فرگشت با قرآن تعارضی ندارد و می کوشد آیات را بر اصول این نظریه تطبیق کند که این تلاش در مواردی با تکلف همراه است. او دمیدن روح در شخص آدم علیه السلام از میان نوع آدمی را نقطه عطفی می داند که باعث برآمدن انسان امروزین از نوع آدمی شده است. نوع آدم یا همان آدمیان بر خلاف اسلاف خود یعنی بشر گوژپشت، مستوی القامه بوده ، بر دو پا راه می رفته اند و زندگی اجتماعی داشته اند.

نویسندگان

طاهره یزدانی احمدآبادی

فارغ التحصیل دانشگاه رفسنجان

فرهاد زینلی بهزادان

استادیار دانشگاه ولی عصر رفسنجان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابراهیم زاده، حسن، زیست شناسی مولکولی و آفرینش تکاملی، تهران، ...
  • ۱۳۹۴ ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، التوحید، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه ...
  • ابن سیده، علی بن اسماعیل، المحکم و المحیط الاعظم، بیروت، ...
  • ابن عاشور، محمد بن طاهر، ا لتحریر و التنویر، بیروت، ...
  • باولر، پیتر، چارلز داروین و میراث او، ترجمه حسن افشار، ...
  • توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ، چ۳، تهران، سمت، ۱۳۷۹ ...
  • حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، بیروت، دارالفکر، بی‎تا ...
  • داروین، چارلز، منشا انواع، ترجمه نورالدین فرهیخته، تهران، نگارستان کتاب، ...
  • شحرور، محمد، الکتاب و القرآن، دمشق، الاهالی لطابعه و النشر ...
  • _____، القصص القرآنی، قرآءه معاصره، ج۱، بیروت، موسسه الدراسات الفکریه ...
  • ۲۰۱۰ ...
  • صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضاءل آل محمد ...
  • آیه الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق ...
  • عمید، حسن، فرهنگ عمید، چ۸، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۱ ...
  • عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تهران، المطبعه العلمیه، ۱۳۸۰ق ...
  • فرهیخته، نور الدین، داروینیسم و مذهب، تهران، ققنوس، ۱۳۵۷ ...
  • کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه یونان و روم، ترجمه سید جلال ...
  • ناشران: سروش و علمی و فرهنگی، ۱۳۸۸ ...
  • طباطبایی، محمد حسین. شیعه در اسلام (طبع جدید)، قم، موسسه ...
  • _____، ترجمه تفسیر المیزان، موسوی همدانی، سید محمد باقر، قم، ...
  • جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۷۴ ...
  • _____، المیزان فی تفسیر القرآن، چ۵، قم، دفتر انتشارات اسلامی ...
  • قم، ۱۴۱۷ق ...
  • _____، نهایه الحکمه، قم موسسه نشر اسلامی، ۱۳۶۴ ...
  • موسوی سبزواری، سید عبدالاعلی، مواهب الرحمان فی تفسیر القرآن، چ۲، ...
  • البیت، ۱۴۰۹ق ...
  • لوسن، کریستین، داروین و نظریه تکامل، ترجمه سارا هاشمی، تهران، ...
  • مایر، ارنست، چیستی تکامل، ترجمه مهدی صادقی، تهران، نشر نی، ...
  • محمد پناه، بهنام، فرگشت و ژنتیک، تهران، آمه، ۱۳۸۹ ...
  • نمایش کامل مراجع