نقش مواد آلی در چگونگی نهشت کانسار بوکسیتی دوپلان، استان چهارمحال بختیاری

کانسار بوکسیت دوپلان در زون زاگرس مرتفع بین دو سازند خانه­کت و نیریز قرار گرفته است. این نهشته ۵ افق بوکسیتی دارد که به ترتیب از پایین به بالا شامل افق آهن­دار، رسی، االیتی، پیزولیتی و غنی از مواد آلی می­باشند. مطالعات کانی­شناسی شامل مطالعه­ میکروسکوپ نوری، الکترونی و طیف رامان نشان­دهنده­ حضور دیاسپور در افق پیزولیتی، االیتی و رسی و حضور پیریت، کائولینیت، ناکریت و بوهمیت در افق­های غنی از مواد آلی و غنی از آهن می­باشند. مطالعات ریز ریخت­شناسی نشان می­دهد که آهن شویی از فرایندهای مهم در تشکیل کانسار دوپلان می­باشد. نتایج تجزیه مواد آلی (TOC) نشان می­دهد که دو افق غنی از مواد آلی و غنی از آهن بالاترین میزان TOC و آهن را دارند. مهم­ترین ویژگی این دو افق فراوانی پیریت است. حضور کانی پیریت با محتوای مواد آلی بالا قابل تفسیر است. تشکیل پیریت، حاصل کاهیدگی باکتریایی سولفات به H۲S در حضور مواد آلی است. توزیع مواد آلی در افق­های بوکسیتی نشان می­دهد که مواد آلی نقش مهمی در تحرک نسبی Al و Fe طی تشکیل بوکسیت دارند. به­طوریکه دو شرایط محیطی متفاوت در تشکیل کانسار بوکسیتی دوپلان حاکم بوده است: ۱) محیطی که در آن قابلیت انحلال کانی­های آلومینیوم­دار بیشتر از آهن است (افق غنی از آهن، افق غنی از مواد آلی)، ۲) محیطی که در آن قابلیت انحلال کانی­های Fe دار بیشتر از Al دار می­باشد (افق بوکسیت پیزولیتی، االیتی و رسی).

کلیدواژه ها:

کانسار بوکسیتی دوپلان ، ریز ریخت شناسی ، زمین شیمی ، مواد آلی