بررسی قوانین نظام قضایی و حقوقی و مجازات کتاب یاسا و تحولات آن در زمان جانشینان چنگیز خان مغول در ایران

یاسا به عنوان عرفی در بین مغولان قبل از چنگیزخان رایج بود وقتی چنگیز خان به حکومت رسید دستور داد کودکان مغول خط ایغوری بیاموزند و براساس رسم چینی ها آنچه را پادشاه دستور می داد ثبت می کردند به این ترتیب دستوراتی را نیز چنگیزخان بر آن افزود تا قانون یاسا تکمیل شد چنگیزخان در مدت حیات خود به یاسا اهمیت فراوانی می داد ، به طوری که پسرش جغتای را مامور نگه داری و نظارت بر یاسا قرار داد یافته های تحقیق نشان می دهد یاسا در زمان جانشینان چنگیز خان نیز رعایت می شده و خانان مغول و فرمانروایان به اجرای صحیح یاسا اصرار داشتند و آن را منبعی عظیم برای قدرت و منزلت خود می دانستند یکی از پنداشت های رایج درباره یاسا این است که این شبه نظام حقوقی صحرا گردان مغول در فرآیندهای زمانی مختلف قدرت گیری و تحکیم قدرت آنان کارکردهای یکسانی داشته است ساختار حقوقی مغولان در بدو ورود به ایران ، ایجاد همبستگی اجتماعی و شکل دادن به یک کل واحد بود چنگیز خان و بازماندگان وی با استفاده از تاثیرات – که در قالب سنن مغولی شکل یافته بود سعی حفظ ساختار اجتماعی قبایل تحت امر خود داشتند هدف این مقاله مطالعه موردی بحث بررسی قوانین نظام قضایی و مجازات کتاب یاسا و تایر آن بر مردم ایران در عصر مغولان با بهرمندی از منابع دسته اول و پژوهش های ارزشمند مورد بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

مغولان ، نظام قضایی ، کتاب یاسا ، سنت مغولی .