عوامل مرتبط با تبعیت دارویی در سالمندان مبتلا به سل: تحلیل محتوای شواهد

زمینه و هدف: "تبعیت دارویی" تعیین کننده اصلی در درمان موفق بیماری سل میباشد. شناسایی عوامل مرتبط با تبعیت دارویی جهت انجام مداخلات مناسب و کنترل بهتر بیماری سل الزامی است. هر چند عدم تبعیت دارویی در سالمندان مبتلا به سل شایع تر است اما با این حال مطالعات اندکی به بررسی عوامل مرتبط با تبعیت دارویی در این گروه سنی پرداخته اند و مرور جامعی در این زمینه وجود ندارد. بنابراین مطالعه مروری حاضر با هدف شناسایی عوامل مرتبط با تبعیت دارویی در سالمندان مبتلا به سل و با تکیه بر رویکرد زیستی محیطی انجام شد.روش جستجو: مطالعه حاضر بخشی از پایان نامه مقطع دکتری میباشد و با روش مرور یکپارچه متون انجام شده است. جستجوی متون بدون محدودیت زمانی با کلید واژه های تبعیت، عدم تبعیت، تبعیت از درمان، عدم تبعیت از درمان، تبعیت دارویی، عدم تبعیت دارویی، مطابقت، سل، سالمند، افراد سالمند، سالخورده و پیر در پایگاه داده های Medline(شامل PubMed وScopus ،Google scholar،ISI ،(Ovidو کلید واژه های فارسی شامل تمکین دارویی، تمکین درمان، مصرف دارو، تبعیت از درمان، تبعیت دارویی، پایپندی در درمان، سل، سالمند، مسن در پایگاه داده های داخلی از جمله، EMBASE Magiran ،SIDو مجلات داخلی به صورت تکی و ترکیبی مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این، جستجوی دستی با مرور منابع مقالات انتخابی انجام و مقالات مرتبط بازیابی شد. برای اطمینان از کیفیت مقالات از نسخه ۲۰۱۸ ابزار MMAT استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها با روش تحلیل محتوی عرفی و با تکیه بر رویکرد زیستی محیطی انجام شد. یافته ها: پس از جستجوی اولیه در پایگاههای داده ها، تعداد ۱۶۳۲ مقاله استخراج شد. پس از حذف موارد تکراری و بررسی عنوان و چکیده مقالات، تعداد مقالات به ۳۱۲ عدد تقلیل یافت. سپس متن کامل ۳۱۲ مقاله مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت ۲۶ مطالعه وارد مرور شد و یافته های آنها مورد تحلیل قرار گرفت. در مجموع ۶۷ کد استخراج شد که پس از تلفیق کدهای مشابه تعداد آنها به ۵۰ کد کاهش یافت. کدهای مذکور در ۱۴ زیرطبقه و ۴ طبقه اصلی عوامل فردی (عوامل زیستی، عوامل روانشناختی، عوامل رفتاری، عوامل شناختی، عوامل مرتبط با بیماری عوامل مرتبط با دانش، عوامل مرتبط با فرهنگ)، عوامل بین فردی (ارتباط بیمار با تیم درمان، ارتباط بیمار با اعضا خانواده)، عوامل سازمانی (انعطاف پذیری برنامه های نظارت بر درمان سل) و عوامل فراسازمانی وجود کلیشه های منفی، عوامل اجتماعی، عوامل اقتصادی، سیاست گذاری) قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج این مرور نشان داد که تبعیت دارویی در سالمندان مبتلا به سل یک پدیده چند بعدی است. سیاستگذاران، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و جامعه با توجه به عوامل مرتبط باید در تدوین مداخلات موثرتر اقدام کنند.

کلیدواژه ها:

تبعیت دارویی ، سل ، سالمند