مقایسه خصوصیات ریخت شناسی سرشاخه های گال دار و سالم درخت بید (Salix alba)

تغییر شکل بافتهای گیاهی توسط برخی از حشرات جهت تغذیه و ایجاد پناهگاه را گال مینامند. گال درخت بید با تغییرات مرفوژنتیکی سلولهای گیاهی در مقابل حمله کنه های اریوفیده ایجاد میشود که اغلب توسط باد یا پرندگان جابجا میشود. به منظور بررسی و مقایسه خصوصیات ریخت شناسی سرشاخه های گال دار و سالم، در بهار ۱۳۹۹ نمونه های سالم و گال دار سرشاخه ای درخت بید از پارک ناژوان اصفهان به صورت کاملا تصادفی با ۶ تکرار جمع آوری شد. محتوای نسبی آب، طول پهنک، عرض پهنک، طول دمبرگ، فاصله میانگره ها، وزن برگ و مساحت سطح برگها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که طول برگ، عرض برگ، سطح برگ، طول دمبرگ، فاصله میانگره ها و وزن برگ در سرشاخه های گال دار نسبت به سرشاخه های فاقد گال ، کاهش معنی داری نشان داد. محتوای نسبی آب برگهای سرشاخه های گال دار نسبت به سرشاخه های فاقد گال ، در یک سطح قرار داشتند. نتایج این پژوهش بیانگر این است که تغییرات مشاهده شده در برگ در درختان با حضور گال ها سبب عکس العمل درخت در برابر کنه میشود که این روند با کاهش رشد بافتهای گیاهی چون برگها و تغییر شکل همراه میشود. گال های ایجاد شده توسط عوامل گال زا ابزاری را فراهم میکند که بوسیله انها گیاه میزبان خطر و آسیب وارد شده از عوامل گال زا را از قسمتهای اصلی گیاه مجزا میکند و نوعی همزیستی بین انگل و میزبان وجود دارد. این تغییرات درونی ناشی از تغییر در بیان ژنهای گیاهی و جذب مواد غذایی در قسمت گال بوده که نوعی خطر و تهدید برای گیاه محسوب میشود.

کلیدواژه ها:

بید ، کنه اریوفید ، تغییرات ریختی ، برگ ، محتوای نسبی آب