بررسی وضعیت سلسله مراتب شهری در استان فارس

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 385

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ICACU01_0708

تاریخ نمایه سازی: 17 مرداد 1400

چکیده مقاله:

عدالت اجتماعی، موضوع جدیدی در شهرسازی و برنامه ریزی شهری نیست. با این وجود کماکان اکثر جوامع شهری از استاندارد های لازم در این بعد از زندگی برخوردار نیستند. یکی از مواردی که متضمن عدالت اجتماعی است، توزیع و پخش امکانات و زیرساخت ها به صورت عادلانه است. این امر در یک نظام سکونتگاهی تک قطبی امکان پذیر نیست. از همین رو، تعادل در نظام سکونتگاهی یکی از مواردی است که منجر به رضایت جمعی و بالا رفتن کیفیت زندگی شهروندان می شود. نظام سکونتگاهی تنها در قالب کشور تعریف نمی شود بلکه می تواند در قالب منطقه، زون و یا استان نیز شکل فضایی به خود بگیرد. طبیعی است حفظ سیستم استاندارد سلسله مراتبی به امر عدالت اجتماعی کمک شایانی می کند. در این پژوهش، به بررسی وضعیت سلسله مراتبی شهرهای بالای ۳۰ هزار نفر در استان فارس پرداخته شده است. وضعیت نخست شهری با شاخص های مربوطه سنجیده شده و روند این وضعیت طی سالیان متمادی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در حالت نخست شهری، تمامی شاخص های مورد آزمایش در این پژوهش، حاکی از استقرار وضعیت نخست شهری در استان فارس است و تحلیل زمانی این شاخص ها نیز از بدتر شدن شرایط در طول سالیان گذشته حکایت دارد. در بررسی وضعیت سلسله مراتبی نیز، وجود قطب رشد شهری در مرکز (شهر شیراز)، تعادل فضایی در سیستم سکونتگاهی استان را به هم زده است. طبق نمودار لگاریتمی مرتبه اندازه شهرهای استان فارس، در صورت در نظر نگرفتن شهر شیراز در این سیستم، استان در حالت استاندارد فضایی قرار دارد. در نهایت وضعیت سلسله مراتبی با منحنی لورنزو و ضریب جینی نیز موردتحلیل قرار گرفت که نتایج تفاوتی با نتایج سایر مدل ها نداشت و از عدم تعادل فعلی و بدتر شدن وضعیت در طول زمان حکایت کرد.

نویسندگان

علی حسینی

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری هیئت علمی دانشگاه تهران

علی گودرزی

فارغ التحصیل کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری از دانشگاه تهران